ขอเรียนถามเรื่อง...วิปลาส
๑.วิปลาส หมายถึง การรู้การเห็นคลาดเคลื่อนจากความเป็นจริง ได้แก่ ขณะที่จำผิด เห็นผิดและคิดผิด (สัญญา ทิฏฐิ จิตต) ขณะที่มีการคาดเคลื่อนจากความจริงขณะนั้นเป็นอกุศลจิต ขณะที่เป็นกุศล ขณะนั้นจิตผ่องใสไม่วิปลาส
๒.เหตุเกิด เพราะอวิชชา เพราะอโยนิโสมนสิการ
๓.พระอรหันต์ไม่มีวิปลาส พระเสกขบุคคล ละวิปลาสได้บางอย่าง
๔.ศึกษาเพิ่มเติมได้จากพระไตรปิฎกและอรรถกถา คือ วิปัลลาสสูตร อังคุตตรนิกายจตุกนิบาต และ วิปัลลาสกถา ปฏิสัมภิทามรรคภาค ๒ ครับ
๑. วิปลาส เห็นผิดจากความจริง เช่น สัญญาความจำผิด เห็นต้นไม้เป็นคน เห็นงู เป็นเชือก ฯลฯ ขณะที่จิตไม่ได้เป็นไปในทาน ศ๊ล ภาวนา เป็นวิปลาสค่ะ
๒. เพราะโมหะคือความไม่รู้
๓. พระโสดาบันละวิปลาสที่เป็นความเห็นผิดในสัตว์ บุคคลตัวตน ละได้หมดต้องเป็นพระอรหันต์ค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
การเห็นคลาดเคลื่อนจากความเป็นจริง ในสภาพธรรมที่มีในขณะนี้เอง ตราบใดที่ยังมีกิเลสก็ยังเป็นปัจจัยให้เกิดวิปลาสได้ครับ เห็นว่าเที่ยง เป็นสุข เป็นเรา เป็นสัตว์บุคคล หรือเห็นว่างาม ซึ่งที่กล่าวมาเป็นความวิปลาสคลาดเคลื่อนจากความเป็นจริงของสภาพธรรมที่มีในขณะนี้ ดังนั้น เพราะความไม่รู้จึงมีความวิปลาส ดังนั้น การศึกษาเพื่อเข้าใจวิปลาสจึงไม่ใช่มีตัวเราที่จะไปพยายามละวิปลาสครับ แต่ฟังให้เข้าใจว่าอะไรคือความจริง ธรรมคือความจริง จริงอย่างไรนี่คือหนทางที่จะละวิปลาสอันเป็นไปตามระดับปัญญานั่นเองครับ ไม่ลืมว่าวิปลาสก็คือขณะนี้เองครับ เป็นอกุศลเมื่อไหร่ก็วิปลาสเมื่อนั้น
ขออนุโมทนา ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์