อัจจโยโทษ
"...ครั้นจบพระสัทธรรมเทศนา พระเจ้าอชาตศัตรูก็ทูลขออัจจโยโทษ..."
อยากทราบว่า
๑) การขอ 'อัจจโยโทษ' คืออะไรครับ?
๒) ต่างจากการขออโหสิกรรมหรือไม่ครับ?
๓) แล้วทำไมเมื่อพระเจ้าอชาตศัตรูขออัจจโยโทษแล้วจึงสามารถพ้นโทษ จากอเวจี มาตกนรกโลหกุมภีที่เป็นบริวารแทนได้ครับ?
กราบขอบพระคุณมากครับ
อัจจย แปลว่า ล่วงไปแล้ว ทำไปแล้ว อัจจโย โทโส แปลว่า โทษ คือการกระทำความผิดที่ได้กระทำไปแล้ว ที่ได้ล่วงละเมิดไปแล้ว หมายถึงพระเจ้าอชาตศัตรู ยอมรับกรรม (ปิตุฆาต ฆ่าบิดา) ที่ตนได้กระทำไปแล้ว เป็นสิ่งที่มีโทษ เป็นความผิด และได้สังวรระวังที่จะไม่ทำสิ่งที่เป็นโทษในกาลต่อไป ถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะ หลังจากที่ได้ฟังสามัญญผลสูตรจบลง ในภาษาไทยมีความหมายเหมือนกับขอขมาโทษ หรือ ขออโหสิกรรม พระเจ้าอชาตศัตรูพ้นจากการเกิดอเวจีมหานรก แต่เกิดที่โลหกุมภี เพราะกุศลกรรมที่ได้กระทำไว้มาก คือ การช่วยอุปัตถัมถ์การกระทำสังคายนาครั้งที่ ๑
ทุกอย่างที่ทำไปแล้ว ที่เป็นอกุศล สิ่งใดแล้วไปแล้ว ก็ดับไปแล้ว เพียงแต่การเห็นโทษในสิ่งนั้นและประพฤติสิ่งที่ดีย่อมเป็นความเจริญในธรรมวินัยนี้ ดังเช่น พระเจ้าอชาตศัตรู ต่อไปท่านก็จะได้เป็นพระปัจเจกพุทธเจ้าในอนาคตกาล เพราะกุศลที่ท่านได้ทำไว้แล้วไปแล้วก็แล้วไปแล้ว ไม่มีคำว่าสายในการทำความดี