ภวังคจิต

ภวังคจิต

ภวงฺค (องค์ของภพ) + จิตฺต (จิต)

จิตที่เป็นองค์ของภพ หมายถึง วิบากจิตซึ่งเป็นผลของกรรมที่นำปฏิสนธิแล้ว (ชนกกรรม) กรรมนั้นยังให้ผลตามอุปถัมภ์ ให้ดำรงความเป็นบุคคลนั้นจนกว่าจะหมดสิ้นกรรม ภวังคจิตเป็นองค์ของภพคือความเป็นอยู่ เพราะถ้าภวังคจิตไม่เกิดและไม่มีวิถีจิตเกิด จะทำให้สิ้นภพคือความเป็นอยู่ของบุคคลนั้น หมายถึงจุติจิตจะต้องเกิดจึงเรียกว่าเป็นความตาย

ภวังคจิตเป็นวิถีมุตตจิตไม่ใช่วิถีจิต เป็นจิตที่รู้อารมณ์ที่ไม่ได้ปรากฏทางทวารทั้ง ๖ เป็นจิตประเภทเดียวกันและรู้อารมณ์เดียวกันกับปฏิสนธิจิต และจุติจิตในชาติเดียวกัน และจะมีอารมณ์เหมือนอารมณ์ของวิถีจิตสุดท้ายก่อนจุติจิตในชาติก่อน (มรณาสันนวิถี)