จิตตสังเขปบทที่ ๑๐ ...จิตโดยนัยของเวทนาเภท

จิตตสังเขปบทที่ ๑๐

จิตต่างกันโดยสัมปยุตตธรรม คือ เจตสิกที่เกิดร่วมด้วย จึงจำแนกจิตโดยนัยของเวทนาเภท คือ โดยประเภทของเวทนาเจตสิกที่เกิดร่วมด้วยต่างกัน คือ ...

โสมนสฺสสหคตํ จิตเกิดร่วมกับโสมนัสสเวทนาเจตสิก (ความรู้สึกดีใจ)

โทมนสฺสสหคตํ จิตเกิดร่วมกับโทมนัสสเวทนาเจตสิก (ความรู้สึกเสียใจ)

อุเปกฺขาสหคตํ จิตเกิดร่วมกับอุเบกขาเวทนา (ความรู้สึกไม่สุขไม่ทุกข์)

สุขสหคตํ จิตเกิดร่วมกับสุขเวทนา (ความรู้สึกเป็นสุขทางกาย)

ทุกฺขสหคตํ จิตเกิดร่วมกับทุกขเวทนา (ความรู้สึกเป็นทุกข์ทางกาย)

ขณะใดที่จิตเกิดขึ้น ขณะนั้นต้องมีเวทนาเจตสิกเกิดร่วมด้วยทุกครั้ง ฉะนั้น เวทนาเจตสิกดวงหนึ่งแล้วแต่ว่าจะเป็นเวทนาเจตสิกประเภทใด จิตเป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งลักษณะต่างๆ ของอารมณ์ แต่เวทนาเจตสิกเป็นสภาพธรรมที่รู้สึกดีใจหรือเสียใจ สุขหรือทุกข์ หรือเฉยๆ ในขณะที่รู้อารมณ์

ดาวน์โหลดหนังสือ --> ปรมัตถธรรมสังเขป