โลก

โลก

ลุชฺ ธาตุ (ในความพินาศ) + ณ ปัจจัย แปลง ช เป็น ก ลบ ณ = โลก

สภาพที่มีความพินาศ แตกดับเสื่อมสลาย หมายถึง สังขารธรรมทั้งหลายทั้งปวง ได้แก่ จิต เจตสิก รูป ซึ่งเป็นสภาพธรรมที่ปรากฏได้ทาง ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจฉะนั้น โลกในธรรมวินัยของพระอริยเจ้าก็คือ โลกทางตา โลกทางหู โลกทางจมูกโลกทางลิ้น โลกทางกาย โลกทางใจ ถ้าไม่มีตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ โลกใดๆ ก็ไม่ปรากฏและตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ นั้นเองก็เป็นโลก เพราะเป็นสภาพธรรมที่มีอันต้องแตกสลายไปเพราะฉะนั้น การกระทำที่สุดโลกโดยการกำหนดรู้โลกซึ่งเป็นการกระทำที่สุดทุกข์ก็คือระลึกรู้สภาพธรรมที่กำลังปรากฏ ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย และทางใจ