มารดาบิดาเสมือนพระอรหันต์ในบ้าน มีความหมายอย่างไร
เรียนถามท่านผู้รู้และสมาชิกทุกท่านครับว่า มีข้อความที่แสดงไว้ว่ามารดาและบิดาเสมือนพระอรหันต์ในบ้านหรือไม่ ถ้ามี ความหมายคืออย่างไร เพราะเข้าใจว่าพระอรหันต์ท่านเป็นผู้ดับกิเลสหมดแล้ว แต่มารดาบิดาบางคนก็เป็นผู้ทุศีล ประทุษร้ายต่อบุตรด้วยการกระทำบ้าง ด้วยคำพูดบ้าง
ท่านเปรียบมารดาบิดาเสมือนพระอรหันต์ในบ้านนั้นหมายถึง เป็นผู้ที่บุตรและธิดาควรสักการะบูชาด้วยข้าวน้ำและสิ่งของต่างๆ เพราะมารดาบิดาเป็นผู้มีพระคุณต่อลูกๆ คือท่านให้ชีวิต แสดงโลกนี้แก่ลูก และให้ทุกสิ่งทุกอย่างแก่ลูก
ดังนั้น มารดาบิดาจึงเป็นผู้ควรแก่ทักษิณา ควรแก่ของต้อนรับ สำหรับลูกทั้งหลาย ถึงแม้มารดาบิดาบางคนจะเป็นผู้ทุศีลหรือไม่ทำหน้าที่ที่ดีก็ตาม แต่ลูกต้องทำตอบแทนครับ
ขอบคุณครับ
ขอถามต่อครับว่าการถวายทานแด่พระอรหันต์ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก แล้วการสงเคราะห์บิดามารดามีผลมาก มีอานิสงส์มากหรือไม่ อย่างไรครับ
การอุปัฏฐากมารดาบิดาเป็นมงคลอย่างสูงสุดข้อหนึ่งใน ๓๘ มงคล และการให้สิ่งของแก่ท่านย่อมมีผลมากเช่นกัน แต่จะมากกว่าการถวายทานแก่พระอรหันต์หรือไม่ เป็นอีกเรื่องหนึ่งครับ
มารดาบิดาเป็นบุพพการี คือ เป็นผู้ที่กระทำอุปการะเลี้ยงดูบุตรมาก่อน กล่าวได้หลายนัยว่ามารดาบิดาเป็นพรหมของบุตร มารดาบิดาเป็นเทวดาของบุตร มารดาบิดาเป็นครูคนแรกของบุตร มารดาบิดาเป็นอาหุเนยยบุคคลของบุตร (คือ เป็นบุคคลผู้ควรแก่ของที่บุตรนำมาบูชา) มารดาบิดาเป็นบุคคลผู้ที่ควรได้รับการเลี้ยงดู การเอาใจใส่ดูแล การให้ความสะดวกสบาย การให้ความอบอุ่นทั้งทางกายและทางใจ และการเคารพสักการะบูชาจากบุตรอยู่ตลอดเวลา ถ้ากล่าวถึงพระคุณของมารดาบิดาแล้ว ย่อมมีเป็นเอนกประการ มีการเลี้ยงดูอย่างดี พร่ำสอนไม่ให้ทำความชั่ว ให้ตั้งอยู่ในความดี ให้ศึกษาเล่าเรียนวิชาการต่างๆ เป็นต้น
เมื่อมารดาบิดาเป็นผู้ที่มีพระคุณต่อบุตรเป็นอย่างยิ่งเช่นนี้ จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่บุตรจะต้องมีความกตัญญูกตเวที คือ รู้ถึงพระคุณที่มารดาบิดากระทำแก่ตนแล้วกระทำตอบแทนท่าน ถ้าหากว่าบุตรคนใดไม่รู้คุณอีกทั้งไม่ทำการตอบแทนพระคุณของมารดาบิดา ย่อมชื่อว่าเป็นบุตรอกตัญญู และการที่ผู้นั้นจะตอบแทนพระคุณของมารดาบิดาอย่างจริงใจนั้นย่อมเป็นไปได้ยาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งแล้ว การที่จะตอบแทนพระคุณของมารดาบิดาอย่างสูงสุดนั้นก็ยิ่งเป็นสิ่งที่กระทำได้โดยยาก ..
การตอบแทนคุณของมารดาบิดาอย่างสูงสุด
“บุตรคนใด ยังมารดาบิดา ผู้ไม่มีศรัทธา ให้สมาทานตั้งมั่นในความถึงพร้อมด้วยศรัทธา ยังมารดาบิดาผู้ทุศีล ให้สมาทานตั้งมั่น ในความถึงพร้อมด้วยศีล ยังมารดาบิดาผู้มีความตระหนี่ ให้สมาทานตั้งมั่น ในความถึงพร้อมด้วยการให้ ยังมารดาบิดาผู้ทรามปัญญา ให้สมาทานตั้งมั่นในความถึงพร้อมด้วยปัญญา
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ด้วยเหตุมีประมาณเท่านี้แล การกระทำอย่างนั้น ย่อมชื่อว่าอันบุตรนั้นทำแล้วและทำตอบแทนแล้วแก่มารดาบิดา”
บุตรธิดาผู้ที่มีความกตัญญูกตเวทีต่อมารดาบิดานั้น บัณฑิตทั้งหลายมีพระพุทธเจ้าเป็นต้นสรรเสริญแล้ว ความกตัญญูนั้นเป็นคุณธรรมข้อหนึ่งที่ควรจะอบรมเจริญให้มีขึ้น ถึงแม้ว่า บุตรธิดาจะยังไม่สามารถกระทำตอบแทนมารดาบิดาได้อย่างสูงที่สุดก็ตาม แต่การที่ได้รู้ว่า ท่านทั้งสองนั้นเป็นผู้ที่มีพระคุณเลี้ยงดูเรามา แล้ว ทำการเลี้ยงท่านเป็นการตอบแทน กระทำในสิ่งที่ถูกต้องเหมาะสม อีกทั้งดำรงตนอยู่ในความถูกต้องดีงาม ย่อมเป็นสิ่งที่บุตรธิดาจะพึงกระทำ
...ขออนุโมทนาครับ... ..
ขอนอบน้อมแด่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ขออนุโมทนาค่ะ
พระคุณของบิดามารดาเหลือล้น ยากที่จะทดแทนได้หมด ควรแก่ความกตัญญูรู้คุณและการสักการะบูชาเป็นอย่างสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งบิดามารดาให้ธรรมทานแก่ลูกด้วยค่ะ
ขออนุโมทนาผู้ตั้งกระทู้และผู้ให้ความคิดเห็นที่ดีทุกๆ ท่านค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
หากประสบการณ์ของผมเป็นประโยชน์บ้าง ก็อยากจะเล่าให้สหายธรรมได้ฟังในการเกื้อกูลพระธรรมกับคุณพ่อ คุณแม่ แต่ก่อนอื่น ขอนำข้อคิดในการเกื้อกูลในพระธรรมกับบุคคลอื่นครับ หากใครต้องการจะเกื้อกูลให้คุณพ่อ คุณแม่ให้สนใจพระธรรมหรือบุคคลใดก็ตามให้ระลึกไว้เสมอว่า
# พระธรรมไม่สาธารณะทั่วไป
# พระธรรมไม่ใช่การบังคับและยัดเยียด
# ความสนใจพระธรรมต้องแล้วแต่ว่าสะสมมาหรือไม่
# การสนใจพระธรรมต้องมีกาลเวลา นั่นคือเมื่อเหตุปัจจัยพร้อมจึงสนใจ
# แทรกพระธรรมได้ ไม่ว่าจะสนทนาในเรื่องอะไรก็ตามในชีวิตประจำวัน
# อดทน เมตตา ดูกาลเวลาที่เหมาะสมและวางเฉย เพราะเข้าใจว่าเป็นอนัตตา เริ่มที่ตัวเราเองจนมีความเข้าใจให้ถูกต้องเสียก่อน
หากประสบการณ์ของผมในการเกื้อกูลพระธรรมกับคุณแม่มีประโยชน์บ้างกับสหายธรรม ก็ขอเล่าวิธีการซึ่งอาจจะเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อยครับ
ผมใช้วิธีเปิดกล่อม คือตัวเองฟังแต่ไมได้บอกให้เขาฟัง แต่ก็ให้คุณแม่ได้ยินไปด้วยครับ และเมื่อได้มีโอกาสทำงานที่มูลนิธิ จึงต้องออกจากบ้านไปพักที่มูลนิธิ คุณแม่ก็ยังไม่สนใจพระธรรมและผิดหวังที่ผมเลือกทำงานที่นี่ เพราะคุณแม่อยากให้ไปทำงานที่อื่น ก็ต้องอดทนรับคำบ่นบ้างเป็นธรรมดา คิดว่าหากคุณแม่สนใจพระธรรมเมื่อไหร่ก็คงเข้าใจเอง เคยอยู่ด้วยกันเมื่อต้องแยกกันก็ต้องคิดถึง ก็ใช้วิธีโทรศัพท์คุยกันบ้าง คุณแม่ก็บอกว่าคิดถึง ผมจึงกล่าวคำนี้กับคุณแม่ ซึ่งเป็นคำที่ยังตรึงใจทุกวันนี้ และปัจจุบันคุณแม่ก็จะพูดคำนี้บ่อยให้คนอื่นฟัง
เมื่อคุณแม่บอกว่าคิดถึงผม ผมก็บอกกับคุณแม่ว่า ถ้าแม่คิดถึงผมก็ฟังท่านอาจารย์สุจินต์ซิครับ เพราะผมทำงานที่นั่น คำนี้เองทำให้แม่ผมฟังอาจารย์ แต่ถ้าเราเข้าใจธรรมมากขึ้น ก็จะเข้าใจธรรมว่าทุกอย่างเป็นธรรมและเป็นไปตามเหตุปัจจัย ไม่มีสัตว์ บุคคลเลย แต่เมื่อเหตุปัจจัยพร้อมครับ และคุณแม่ก็เริ่มสนใจพระธรรมมากขึ้น คือ สนใจแนวทางนี้คือ เข้าใจธรรมที่มีจริงในชีวิตประจำวัน และก็ฟังเรื่อยมาจนทุกวันนี้ โดยไม่ต้องบังคับขู่เข็ญอะไร แต่เมื่อเห็นประโยชน์อันเกิดจากปัญญาขั้นการฟัง ก็ทำให้ฟังต่อเนื่องเองครับ ขอบพระคุณที่อ่าน และก็รู้สึกซาบซึ้งและกราบขอบพระคุณคุณพ่อ คุณแม่ที่ทำให้มีวันนี้ครับ สหายธรรมท่านใดมีคุณพ่อ คุณแม่ยังอยู่ อย่าปล่อยเวลาให้ล่วงไป ตอบแทนท่านเท่าที่ทำได้เพราะท่านมีพระคุณมากครับ รวมทั้งอุทิศกุศลให้คุณพ่อ คุณแม่ (ในอดีตทั้งหมด) ที่ล่วงลับไปแล้วไม่ว่ากุศลใดก็ตาม แม้การฟัง อ่านพระธรรม เป็นต้น
ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์
จำได้ว่า เคยได้ยินเรื่องนี้ นานมาแล้วและยังคงอนุโมทนาทุกครั้งที่ระลึกถึงขอความเจริญมั่นคงในกุศลธรรมจงมีแด่ "ครอบครัวยี่สมบุญ" ค่ะ
อนุโมทนา.
"ความมีกัลยาณมิตรเท่ากับเป็นพรหมจรรย์ (การครองชีวิตประเสริฐ) ทั้งหมดทีเดียว."
ถึงแม้ว่าเราจะเลี้ยงดูมารดา บิดา ให้อยู่บนบ่าตลอดร้อยปี ก็ไม่ชื่อว่าทดแทนพระคุณได้หมด นอกจากให้มารดาบิดาที่ไม่มีศีลให้ตั้งอยู่ในศีล ฯลฯ ที่สำคัญถ้าเราสามารถแนะนำให้มารดา บิดาได้เห็นประโยชน์ของการฟังธรรมที่พระพุทธเจ้าได้ทรงแสดงไว้เพราะเป็นหนทางเดียวที่จะทำให้ท่านมีความเห็นถูก เข้าใจถูก และกุศลอื่นก็เจริญค่ะ
ขออนุโมทนาทุกท่านค่ะ
หลายๆ ความคิดเห็น อ่านแล้วซาบซึ้งใจ พ่อแม่นั้น ไม่ว่าเราจะรักท่านมากเพียงใด ก็คงยังไม่มากเท่ากับที่ท่านทั้งสองรักเรา อนุโมทนาคุณแล้วเจอกันค่ะ
จนถึงเดี๋ยวนี้ดิฉันก็ยังไม่สามารถทำให้พ่อแม่สนใจพระธรรมที่ถูกต้องได้ แต่ก็ไม่ได้ไปบังคับหรือฝืนใจท่านทั้งสองแต่ประการใด ด้วยเข้าใจดีว่า พระธรรม ไม่สาธารณะแก่คนทั่วไป หากไม่สะสมมาที่จะฟัง ย่อมไม่ฟัง ได้แต่สนทนาธรรมตามกาละโอกาส เพื่อความสบายใจ คลายทุกข์ใจของท่านที่มีมาก เท่าที่ทำได้และมีโอกาส และพยายามหลีกเลี่ยงแบบบัวไม่ให้ช้ำน้ำไม่ให้ขุ่นตลอดเวลาที่ท่านพยายามจะพาดิฉันไปฟังธรรมที่ผิดไปจากที่พระผู้มีพระภาคได้ทรงมีพระมหากรุณาคุณแสดงไว้ โดยมีผู้รู้และเข้าใจในพระธรรมนั้นเช่นท่านอาจารย์ เป็นผู้นำมาแสดงให้พวกเราทั้งหลายได้เป็นผู้มีโอกาสในการฟังอยู่ในปัจจุบัน
ขออนุโมทนาทุกท่านอีกครั้งค่ะ
ขออนุโมทนาคะ
