มีบุญอื่นใดอีกไหมที่เรียกว่า ภาวนามัย
ผมมีความเข้าใจว่าการนั่งสมาธิและการเดินจงกรมเรียกว่า ภาวนา และอยากสอบถามว่ามีบุญอื่นใดที่ปฏิบัติ แล้วเรียกว่าภาวนา อีกบ้าง กรุณาตอบให้ด้วยครับ ขออนุโมทนาครับ.
คำว่า ภาวนา โดยมากที่ท่านกล่าวถึง ได้แก่ การอบรมเจริญสมถภาวนา และการอบรมเจริญวิปัสสนาภาวนาคือ เป็นการอบรมจิตให้สงบพ้นจากกิเลสในระดับต่างๆ ถ้าเป็นสมถภาวนาหมายถึง การอบรมจิตที่มีอารมณ์เป็นไปในอารมณ์กรรมฐาน ๔๐ อารมณ์ มีกสิณ์ ๑๐ อสุภะ ๑๐ อนุสสติ ๑๐ เป็นต้น เรียกว่าสมถภาวนาส่วนวิปัสสนาภาวนา คือ การอบรมสติปัฏฐาน เป็นการอบรมอริยมรรคให้เจริญขึ้นการนั่งสมาธิและการเดินจงกรมถ้าขาดปัญญา ไม่ชื่อว่าเป็นภาวนา แต่ถ้าความเข้าใจความจริงการดำเนินชีวิตปกติประจำวัน ถ้าสติเกิดระลึกรู้สภาพธรรมที่กำลังปรากฏ ชื่อว่าการอบรมสติปัฏฐาน เป็นวิปัสสนาภาวนา
ภาวนา หมายถึง การอบรม การเจริญยิ่งขี้น เช่น ขณะที่จิตน้อมระลึกถึงพุทธคุณ ธรรมคุณ สังฆคุณ หรือขณะที่เราฟังธรรมะแล้วเข้าใจ จิตขณะนั้นเป็นกุศลจิต ก็เป็นขั้นภาวนา คือการอบรมเจริญปัญญายิ่งขึ้น
จงกรม มาจากคำบาลี ว่า จังกัมมะ แปลว่า ก้าวไป ซึ่งก็คือการผลัดเปลี่ยนอิริยาบถ ของพระภิกษุในครั้งพุทธกาล ไม่ใช่การเดินย่องๆ หรือจงใจจะเดินให้มีรูปแบบ ที่ผิดจากการเดินปกติในชีวิตประจำวัน โดยคิดว่าการเดินแบบนี้เป็นการปฏิบัติธรรม ซึ่งเป็นความเข้าใจผิด
ธัมมัสสวนมัย บุญสำเร็จด้วยการฟังธรรม
ธัมมเทสนามัย บุญสำเร็จด้วยการสั่งสอนธรรม
ทิฎฐุชุกัมม์ บุญสำเร็จด้วยการทำความเห็นให้ตรง เป็นภาวนามัย