เจตสิก4

คำว่า วัตถุเดียวกัน ในที่นี้หมายถึง ที่อาศัยเกิดของจิตและเจตสิก เช่น จิตทางตาอาศัยจักขุปสาทรูปเกิด เจตสิกที่เกิดร่วมกับจิตนั้นก็อาศัยจักขุปสาทรูปเกิดเช่นกันโดยนัยเดียวกันนี้ วัตถุอื่นๆ ปสาทรูปหรือหทัยวัตถุก็เช่นเดียวกัน

วัตถุ เป็นรูปธรรมล้วนๆ (จักขุวัตถุ โสตวัตถุ ฆานวัตถุ ชิวหาวัตถุ กายวัตถุ และหทยวัตถุ) ซึ่งเป็นที่อาศัยเกิดของจิตและเจตสิก ในภูมิที่มีขันธ์ ๕ ครบทั้ง ๕ ขันธ์ จิตและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน ต้องอาศัยวัตถุรูปเป็นที่เกิด
เจตสิกเป็นสภาพธรรมที่มีจริง เป็นสภาพธรรมที่ประกอบกับจิต ซึ่งมีลักษณะที่สำคัญ ๔ ประการ คือ ๑. เอกุปปาทะ (เกิดพร้อมกับจิต) ๒. เอกนิโรธะ (ดับพร้อมกับจิต) ๓. เอการัมมณะ (รู้อารมณ์เดียวกันกับจิต) และ ๔. เอกวัตถุกะ (อาศัยที่เกิดที่เดียวกันกับจิต)

จิตเห็น ๒ ประเภทและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน อาศัยจักขุวัตถุ เป็นที่เกิด

จิตได้ยิน ๒ ประเภทและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน อาศัยโสตวัตถุเป็นที่เกิด

จิตได้กลิ่น ๒ ประเภทและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน อาศัยฆานวัตถุ เป็นที่เกิด

จิตลิ้มรส ๒ ประเภทและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน อาศัยชิวหาวัตถุ เป็นที่เกิด

จิตรู้สิ่งที่กระทบสัมผัส ๒ ประเภทและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน อาศัยกายวัตถุ เป็นที่เกิด

จิตที่เหลือ ต้องอาศัยหทยวัตถุ เป็นที่เกิด ครับ

...ขออนุโมทนาครับ...

จิตและเจตสิกเป็นนามธรรม เป็นสภาพรู้ จิตเป็นใหญ่ในการรู้อารมณ์ ส่วนเจตสิกปรุง

แต่งจิต ให้ดีหรือไม่ดี เช่น มีศรัทธาเลื่อมใสในพระรัตนตรัย หรือ จิตโลภ จิตโกรธ

จิตหลง ฯลฯ ส่วนรูปทั้งหมดไม่ใช่สภาพรู้ค่ะ

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

อ้างอิงจาก : ความคิดเห็นที่ 2 โดย khampan.a วัตถุ เป็นรูปธรรมล้วนๆ (จักขุวัตถุ โสตวัตถุ ฆานวัตถุ ชิวหาวัตถุ กายวัตถุ และหทยวัตถุ) ซึ่งเป็นที่อาศัยเกิดของจิตและเจตสิก ในภูมิที่มีขันธ์ ๕ ครบทั้ง ๕ ขันธ์
จิตและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน ต้องอาศัยวัตถุรูปเป็นที่เกิด
เจตสิกเป็นสภาพธรรมที่มีจริง เป็นสภาพธรรมที่ประกอบกับจิต ซึ่งมีลักษณะที่สำคัญ ๔ ประการ คือ ๑. เอกุปปาทะ (เกิดพร้อมกับจิต) ๒. เอกนิโรธะ (ดับพร้อมกับจิต) ๓. เอการัมมณะ (รู้อารมณ์เดียวกันกับจิต) และ ๔. เอกวัตถุกะ (อาศัยที่เกิดที่เดียวกันกับจิต)

จิตเห็น ๒ ประเภทและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน อาศัยจักขุวัตถุ เป็นที่เกิด จิตได้ยิน ๒ ประเภทและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน อาศัยโสตวัตถุ เป็นที่เกิด จิตได้กลิ่น ๒ ประเภทและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน อาศัยฆานวัตถุ เป็นที่เกิด จิตลิ้มรส ๒ ประเภทและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน อาศัยชิวหาวัตถุ เป็นที่เกิด จิตรู้สิ่งที่กระทบสัมผัส ๒ ประเภทและเจตสิกที่เกิดร่วมกัน อาศัยกายวัตถุ เป็นที่เกิด จิตที่เหลือ ต้องอาศัยหทยวัตถุ เป็นที่เกิด ครับ ...ขออนุโมทนาครับ...

ขออนุโมทนาครับ อธิบายได้ละเอียดดีมากครับ ซึ่งก็คือสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้เองครับ

* * * ขอบพระคุณและขออนุโมทนาค่ะ * * *

ขออนุโมทนาทั้งคำถามและคำตอบค่ะ....

ความรู้ทางธรรมะทุกอย่างไม่ว่าจะเป็นข้อมูลที่ละเอียด หรือแม้ข้อความสั้นๆ ก็มีประโยชน์มากเสมอ ในการเตือนใจและนำไปคิดพิจารณาเป็นปัจจัยปรุงแต่ง ให้เกิดกุศลจิต เกิดความเข้าใจ เกิดปัญญาตามลำดับและทุกอย่างคือ สภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้เอง.

อนุโมทนาที่เกื้อกูลความรู้ค่ะ......