สัททรูป

สัททรูป

สทฺท (เสียง) +รูป (รูป)

รูปเสียง หมายถึง สิ่งที่สามารถปรากฏได้ทางหู ซึ่งมีลักษณะที่ดังและกระทบกับโสตปสาท จะเป็นความดังค่อยดังแรง ดังแหลม ดังทุ้มอย่างไรก็เป็นเพียงความดังที่ปรากฏได้ทางหูในขณะปัจจุบันเท่านั้น เป็นสภาพที่ไม่รู้อารมณ์อย่างหนึ่ง ฉะนั้น ความหมายที่รู้จากเสียงนั้นจึงไม่ใช่เสียง แต่เป็นบัญญัติซึ่งจิตทางมโนทวารคิดตามหลังจากที่จิตได้ยินเสียงทางหูดับไปแล้ว

สัททรูป คือ เสียงจะดังที่ไหนในป่าในเขาหรือในที่ห่างไกลอย่างไรก็ยังคงเป็นสัททรูป แต่ถ้ามีจิตได้ยินเสียงหรือจิตที่รู้เสียงเกิดขึ้นเสียงนั้นจึงได้ชื่อว่าสัททารมณ์

สัททารมณ์ เป็นอารมณ์ของจิตได้๒ ทวาร คือ โสตทวารในขณะปัจจุบันและมโนทวารเมื่อโสตทวารวิถีจิตดับไปแล้ว