จิตกับขันธ์ 5
พระธรรมแสดงว่า จิตคือวิญญาณ วิญญาณก็คือจิต เป็นธรรมะอย่างหนึ่งที่รู้แจ้งอารมณ์
จิตหรือวิญญาณ เป็นขันธ์คือวิญญาณขันธ์ เป็นอายตนะคือ มนายตนะเป็นวิญญาณธาตุ
นับได้ ๗ เป็นอินทริย์ คือเป็นมนินทรีย์ เป็นปรมัตถ์ คือจิตปรมัตถ์ ขอเชิญคลิกอ่านเพิ่มเติมที่นี่
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
ขันธ์ 5 มี รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์
จิตก็คือวิญญาณขันธ์นั่นเอง จิตเป็นสภาพธรรมที่มีจริง
ขันธ์ 5 ก็เป็นสภาพธรรมที่มีจริง
ดังนั้น จิตก็ไม่พ้นไปจากขันธ์ 5 คือสภาพธรรมที่มีจริงในชีวิตประจำวันครับอุทิศกุศลให้สรรพสัตว์
คลิ๊กอ่านแล้ว
พยายามจะเข้าใจก็คือ วิญญาณ ก็หมายถึง สภาพที่เราไปรับรู้สิ่งต่างๆ ได้
ถ้าก้อนหินไม่มีวิญญาณ ก้อนหินก็ไม่เจ็บเมื่อโดนทุบ
ถ้าก้อนหินไม่มีวิญญาณ ก้อนหินก็ไม่ทุกข์เมื่อโดนด่า
ถ้าก้อนหินไม่มีวิญญาณ ก้อนหินก็มองไม่เห็น ก้อนไม่ได้ยินเสียงใดๆ ไม่สามารถ
ได้กลิ่น ฯ เข้าใจถูกหรือไม่ อย่างไรครับ?
ก้อนหินไม่ใช่สภาพรู้ เป็นรูปธรรม จิต เจตสิก และนิพพานเป็นนามธรรมคือสภาพรู้
จะใช้ชื่อว่า จิต หรือมโน หรือวิญญาณ ก็มีการมีความหมายเหมือนกันค่ะ
ลักขณาทิจตุกกะ จิต
มีการรู้แจ้งอารมณ์ เป็นลักษณะ
มีการเป็นหัวหน้า เป็นกิจ
มีการสืบต่อ เป็นผล
มีนามและรูป เป็นเหตุใกล้ ฯ
จิต เป็นสภาพธรรมที่มีจริง เป็นสภาพธรรมที่เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์ จิตเป็นวิญญาณขันธ์ เมื่อมีความเข้าใจที่ถูกต้อง ตรงตามสภาพธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดง เป็นผู้มีความมั่นคงในเหตุและผล ก็จะไม่หวั่นไหวหรือเอนเอียงไปกับคำพูดของบุคคลอื่นที่กล่าวไม่ถูกต้อง ครับ เพราะความจริงเป็นความจริง ไม่เปลี่ยนแปลงลักษณะ ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ขันธ์ ๕ คือ กองแห่ง นามธรรม และ รูปธรรม ๕ หมวดที่ประชุมกัน แล้วบัญญัติเรียกว่าสัตว์ บุคคล ตัวตน เรา เขา เป็นต้น
หรือ ส่วนประกอบ ๕ อย่างที่รวมเข้าเป็นชีวิต.
วิญญาณขันธ์ เป็นจิตทั้งหมด ที่ทำกิจรู้อารมณ์ เป็นสภาพของนามธรรม เมื่อเป็นสภาพธรรมจึงไม่มีเราที่ไปรู้สภาพธรรม การยึดถือว่า ขันธ์ ๕ เป็นเราเป็นอุปาทานขันธ์ ๕ เพราะความไม่รู้ คืออวิชชา อวิชชาทำให้ยึดติดพอใจในภพชาติและยังต้องมีการเวียนว่ายตายเกิด
การพ้นจากขันธ์ ๕ จึงมีทางเดียวคือ การระลึกรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริงคือ มรรคมีองค์ ๘ คือสติปัฏฐาน ๔
เป็นการค่อยๆ อบรมเจริญปัญญา ไปเป็นขั้นๆ จากความไม่รู้ เป็นความรู้ จากปัญญาขั้นปุถุชนเป็นปัญญาขั้นพระโสดาบัน ....พระอรหันต์
เมื่อพระอรหันต์ ดับขันธปรินิพพาน
จึงเป็นการพ้นจากขันธ์ เป็นสมุจเฉท เป็นขันธวิมุตติ คือพ้นจากขันธ์ ๕.
สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค ปัญจขันธสูตร ข้อ ๙๕-๙๖
....................................................................................
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็อุปาทานขันธ์ ๕ เป็นไฉน
รูป อย่างใดอย่างหนึ่งเป็นอดีต อนาคต ปัจจุบันเป็นภายใน หรือภายนอก หยาบ หรือละเอียด เลวหรือประณีต อยู่ในที่ไกลหรือใกล้ เป็นไปกับด้วยอาสวะ เป็นปัจจัยแก่อุปาทานนี้เรียกว่า อุปาทานขันธ์.
คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณอย่างใดอย่างหนึ่ง เป็นไปกับด้วยอาสวะเป็นปัจจัยแก่อุปาทาน นี้เรียกว่า อุปาทานขันธ์ คือวิญญาณดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เหล่านี้เรียกว่า อุปาทานขันธ์ ๕.
(ปรมัตตธรรมสังเขป หน้า ๖๐)
ขออนุโมทนาค่ะ
นิพพาน เป็นนามธรรม ทำไมไม่รู้อารมณ์
เชิญคลิ๊กฟังครับ
//www.dhammahome.com/audio/topic/4056
อนุโมทนาสาธุทุกท่านครับ