จมอยู่โดยนัยของโอฆะ ๔ [อุทกูปมสูตร]
คือ กาโมฆะ ภโวฆะ ทิฏโฐฆะ อวิชโชฆะ จะเห็นได้ว่ากำลังจมจริงหรือไม่ คือ ทำดีสักแค่ไหน รู้หรือไม่ว่าเป็นกาโมฆะอยู่ตลอดเวลา เพราะอุปัตติ คือ วิบากอาศัยการประจวบกันของสภาพธรรม กรรมเป็นปัจจัยให้วิบากเกิดเห็น หลังจากเห็นก็เป็นโลภะ โทสะ โมหะโดยไม่รู้ตัว เพราะฉะนั้นผู้ที่จะละทิฏโฐฆะได้เป็นสมุจเฉทต้องเป็นพระโสดาบัน
อ่านข้อความเตือนสติทั้งหมดจากอุทกูปมสูตร
ขอนอบน้อมในพระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้น เป็นผู้ไกลจากกิเลส ตรัสรู้ชอบได้โดยพระองค์เอง
ข้าพเจ้าขอเพิ่มเติมความเข้าใจคำว่าโอฆะที่ยกมาจาก คัมภีร์ สุมังคลวิลาสินี อรรถกถาทีฆนิกาย ปฏิกวรรค ที่ท่านพระพุทธโฆสะ ได้รจนะไว้ดังต่อไปนี้
โอฆะ มีวิเคราะห์ว่า ที่ชื่อว่า โอฆะ (โอฆา) เพราะอรรถว่า กดคือทำสัตว์ในจมลงในวัฏฏะ บรรดาโอฆะนั้น ความกำหนัดที่เกี่ยวเนื่องด้วยกามคุณ ๕ ชื่อว่า โอฆะคือกาม (กาโมโฆ) . ความกำหนัดความพอใจในรูปภพและอรูปภพชื่อว่า โอฆะคือภพ (ภโวโฆ) . ความติดใจในฌาน และความกำหนัดที่สหรคตด้วยสัสสตทิฏฐิ (มีความเห็นว่าเที่ยง เห็นว่าตนมี โลกมี ได้แก่ สัสสตทิฏฐิ ๕๕) ก็เรียกว่า โอฆะคือภพ. ทิฏฐิ ๖๒ (ประกอบด้วยความเห็นผิดว่าเที่ยง คือ สัสสตทิฏฐิ ๕๕ และความเห็นผิดว่าสูญ คือ อุจเฉททิฏฐิ ๗ คือ เห็นว่าตนไม่มี โลกไม่มี) ชื่อว่า โอฆะคือทิฏฐิ (ทิฏฺโฐโฆ) ดังนี้
อีกบทหนึ่งยกมาจากคัมภีร์ ขุททกนิกาย มหานิเทศ อัฏฐกวัคคิกะ
ในบทว่า กาโมฆํ เป็นต้นมีวินิจฉัยดังต่อไปนี้ :
ความกำหนัดที่เป็นไปในกามคุณ ๕ ท่านเรียกว่ากาโมฆะ เพราะอรรถว่าจมลง. บทว่า ภโวโฆ ได้แก่ ฉันทราคะในรูปภพและอรูปภพ และความยินดีในฌาน บทว่า ทิฏฺโฐโฆ ได้แก่ ความปรารถนาในภพที่ประกอบด้วยสัสสตทิฏฐิ เป็นต้น นั่นแล ทิฏโฐฆะย่อมถึงการรวมลงในภโวฆะนั่นเอง อวิชโชฆะได้แก่ความไม่รู้ในอริยสัจ ๔.
ในโอฆะเหล่านั้น เมื่อบุคคลยินดีใส่ใจกามคุณทั้งหลาย กาโมฆะที่ยังไม่เกิดก็ เกิดขึ้น และที่เกิดแล้วก็เจริญยิ่งขึ้น. เมื่อบุคคลยินดีใส่ใจมหัคคตธรรมทั้งหลาย ภโวฆะที่ยังไม่เกิดก็เกิดขึ้น และที่เกิดแล้วก็เจริญยิ่งขึ้น อวิชโชฆะ (อาศัยกาม โอฆะ) ที่ยังไม่เกิดก็เกิดขึ้น และที่เกิดแล้วก็เจริญยิ่งขึ้น ด้วยความเป็นปทัฏฐาน แห่งวิปัลลาส ๔ ในธรรมที่เป็นไปในภูมิ ๓ พึงทราบดังนี้.
