ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๓๖

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรมจากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๓๖

➣ เราไม่รู้ชีวิตข้างหน้าของเราว่าจะเป็นแบบไหน แต่ว่าถ้ามีปัญญามีโอกาสได้ฟังพระธรรมไตร่ตรองพระธรรม ถึงกาละที่จะค่อยๆ เข้าใจพระธรรมยิ่งขึ้น ก็ค่อยๆ เข้าใจขึ้น

➣ ความติดข้องมีมากมายมหาศาล ทุกอย่างที่ทำไปด้วยโลภะที่จะอยู่ต่อไปในสังสารวัฏฏ์ แต่ขณะใดที่มีปัญญาเห็นโลภะตามความเป็นจริง เมื่อนั้นก็จะคลายโลภะได้ แต่ถ้ายังไม่เห็นโลภะ อย่างคนที่ทำกุศลก็เคลิบเคลิ้มหวังผลของกุศล ขณะนั้นจะละสังสารวัฏฏ์ได้อย่างไร

➣ ขณะที่กำลังคิดถึงความไม่ดีของคนอื่น ขณะนั้นก็เพราะเหตุว่าจิตเกิดขึ้นคิด เราไม่รู้ตรงนี้เลย มีแต่ความเป็นเรื่องคนไม่ดี คนนั้นไม่ดี คนนี้ไม่ดี แล้วเมื่อไหร่จะรู้ว่าแท้ที่จริงแล้วก็ไม่มีเราและไม่มีเขา มีแต่สภาพธรรม ซึ่งจะต้องอบรมขัดเกลาการไม่รู้ที่ยึดถือสภาพธรรมนั้นจนกว่าจะประจักษ์จริงๆ เป็นสภาพรู้ธาตุรู้ที่กำลังคิด เพราะฉะนั้น ประโยชน์จริงๆ ของการศึกษาบ่อยๆ เรื่องนั้นเรื่องนี้ในพระไตรปิฎกก็ให้ถึงความเข้าใจที่ถูกต้องว่าแท้ที่จริงแล้วก็เป็นจิต เป็นเจตสิก เป็นรูป

➣ ธรรมทั้งปวงเป็นอนัตตา ถ้าธรรมทั้งปวงแล้วก็ไม่เว้นเลยสักอย่างเดียว เพราะฉะนั้นทางตาที่กำลังเห็น เป็นอนัตตา ทางหูที่กำลังได้ยินเป็นอนัตตา ทางจมูกที่กำลังได้กลิ่น เป็นอนัตตา ทางลิ้นที่กำลังลิ้มรสเป็นอนัตตา ทางกายที่กระทบสัมผัส เป็นอนัตตา ทางใจที่คิดนึก เป็นอนัตตา คือ ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน เป็นแต่เพียงสภาพธรรมแต่ละหนึ่งซึ่งไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น

➣ ผู้ที่จะเข้าใจพระพุทธศาสนา และรู้ว่า คำสอนใดเป็นคำสอนที่แท้จริงของพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า จึงต้องเป็นผู้ที่ละเอียด และไม่ผิวเผินต้องพิจารณาจริงๆ จนกว่าจะเข้าใจขึ้น แล้วสามารถประจักษ์แจ้งลักษณะของสภาพธรรมตามความเป็นจริง

➣ พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดง ถ้าท่านพิจารณาแล้วน้อมนำมาประพฤติปฏิบัติในชีวิตประจำวัน ก็จะเห็นว่า สามารถน้อมประพฤติปฏิบัติตามได้ คิดอย่างนี้บ่อยๆ ก็เป็นกุศลจิตของท่าน แต่สำหรับผู้ที่หวังร้ายต่อท่าน ก็เป็นอกุศลจิตของเขาไม่ใช่ของท่าน

➣ ลองคิดดู ใครก็ตามที่มีความไม่รู้และก็ไม่ได้ฟังพระธรรม เพราะฉะนั้น ก็เป็นธรรมดาเหลือเกินที่บุคคลนั้นจะต้องทำสิ่งที่ผิดๆ หรือว่าทำสิ่งที่ไม่สมควร หรือทำสิ่งที่เสียหายแม้กับตัวท่าน แต่ถ้าท่านพิจารณาว่า เพราะบุคคลนั้นไม่รู้จึงทำ แต่เมื่อท่านเองศึกษาแล้ว พิจารณาธรรมเข้าใจแล้ว รู้แล้ว ยังจะโกรธคนที่ไม่รู้ ก็ย่อมเป็นสิ่งที่ไม่สมควรเลย

➣ สำหรับความเพียรในเรื่องที่เป็นอกุศล อาจจะไม่รู้สึกเลย เช่น ขณะที่ตื่นแล้วก็เป็นอกุศล ขณะนั้นมีใครทราบไหมว่า มีวิริยเจตสิกเกิดร่วมด้วยเพียรในอกุศล ทุกขณะที่เป็นโลภะ โทสะ โมหะ ขณะนั้นต้องมี วิริยเจตสิกเกิดร่วมด้วย แต่วันหนึ่งๆ ที่กุศลจะเกิด จะเห็นได้ว่า บางท่านต้องอาศัยความเพียรจริงๆ

➣ การที่จะเจริญกุศลทุกประการ แม้แต่การที่จะอบรมปัญญาด้วยการไตร่ตรองพิจารณาธรรม ก็จะต้องอาศัยวิริยะความเพียรจริงๆ

➣ คนที่อยู่ในโลกนี้ ขณะนี้เข้าใจว่ามีปัญหามาก ปัญหาในเรื่องของความเป็นอยู่ ปัญหาในเรื่องของเศรษฐกิจ ความทุกข์ยาก ปัญหาเรื่องความเจ็บไข้ได้ป่วยของร่างกายปัญหาชีวิตในครอบครัว เข้าใจว่ามีปัญหามากแล้ว แต่ให้ทราบว่า ถ้าเกิดในอบายจะต้องได้รับภัย ความเจ็บความปวด ความทรมานมากกว่าโลกนี้มากทีเดียว

➣ ไม่ว่าใครจะมีความประพฤติอย่างไรต่อท่าน หรือแม้แต่เพียงการที่จะนึกถึงคำพูดหรือการกระทำของคนอื่น ซึ่งเคยได้ยินได้ฟังแม้นานมาแล้ว เป็นการที่จะทดสอบได้ว่า แม้ในขณะนั้นจิตที่คิดเป็นกุศลหรือเป็นอกุศล ถ้าเป็นอกุศล ยังโกรธอยู่ ขณะนั้นเป็นผู้ที่ไม่ได้เจริญขันติ (ความอดทน)

➣ คงจะไม่มีใครไม่เห็นคุณหรือประโยชน์ของขันติ หลังจากที่ได้ฟังเรื่องของขันติ ว่า ทุกอย่างที่เป็นกุศล จะเจริญได้ เพราะขันติ และก็โทษทั้งหลายที่เกิดขึ้นตั้งแต่ใจ จนถึงกาย วาจา เพราะไม่อดทน คือ ไม่มีขันติ

➣ ฟังธรรมให้เข้าใจธรรม อะไรเกิดก็คือปกติ ก่อนฟังพระธรรมชีวิตก็เป็นไปตามเหตุปัจจัยทั้งหมด ฟังพระธรรมแล้ว ก็เป็นไปตามเหตุปัจจัย แต่ที่สำคัญ คือ มีความเข้าใจเพิ่มขึ้น

➣ ๔๕ พรรษาแห่งการประกาศพระศาสนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นเรื่องของสิ่งที่มีจริงที่ปรากฏในชีวิตประจำวัน ซ้ำแล้วซ้ำอีกๆ ให้เข้าใจจริงๆ ว่าเป็นธรรม

➣ ฟังเพื่อให้มีความเข้าใจที่มั่นคงในความเป็นจริงของธรรม ซึ่งเมื่อเข้าใจแล้วใครก็เปลี่ยนความเข้าใจถูกให้ผิดไปก็ไม่ได้ จะเปลี่ยนว่าธรรมไม่ใช่อย่างนี้ ธรรม เที่ยง ธรรมบังคับบัญชาได้ ก็ไม่ได้ เพราะได้เข้าใจอย่างถูกต้อง และความเข้าใจก็จะมั่นคงยิ่งขึ้น

➣ ผู้ที่เป็นสาวกจะไม่ว่างเว้นจากการฟังพระธรรม สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูก อบรมเจริญปัญญา

➣ เมื่อเป็นอกุศลของตนเอง ตนเองก็ต้องเป็นผู้ได้รับโทษจากอกุศลของตน ซึ่งคนอื่นจะทำโทษให้กับบุคคลนั้นไม่ได้เลย นอกจากกิเลสของตนเอง.

ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกัน (สหายธรรม) ร่วมแบ่งปันธรรมด้วยครับ

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ผ่านมาได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๓๕

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และอนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...