แสงสว่าง
ผู้ถาม จากปัจจัยที่ฟังว่าการเห็นต้องมีแสงสว่างประกอบด้วย แสงสว่างมันอยู่ในตัวรูปนั้นหรืออย่างไร คือจิตมืดแน่นอน หรือว่ามันเป็นอีกส่วนหนึ่งต่างหากที่แทรกเข้ามา
สุ. คำว่า “สี” คำว่า “แสง” คำว่า “รูปารมณ์” ทั้งหมดเป็นชื่อ ทำให้คิดมาก และก็สงสัยว่ามันคืออะไรกัน แต่ถ้ากล่าวคำเดียวว่าสิ่งที่ปรากฏทางตา จบไหม
ผู้ถาม ต้องมีแสงสว่างด้วย
สุ. นี่ไงคะคิดต่อไม่จบ ก็ยังสงสัยเพราะการคิดต่อ แต่ว่าถ้ากล่าวว่าอะไรก็ตาม จะใช้คำอะไรก็ตาม จะปิดบังลักษณะที่แท้จริงของสิ่งที่ปรากฏได้ไหม เพราะว่าขณะนี้สิ่งนี้กำลังปรากฏ ใครจะไปเปลี่ยนไม่ได้ ใครจะไปเถียงไม่ได้ ไปทำอะไรไม่ได้เลย ลักษณะนี้เป็นอย่างนี้ และก็กำลังปรากฏจริงๆ ด้วย แต่ความไม่รู้ก็ทำให้เกิดความสงสัย แต่ถ้าจะกล่าวสั้นๆ เพื่อให้เข้าใจถูกต้องว่าสิ่งนี้เป็นสิ่งที่มีจริงจะใช้คำอะไรก็ได้ แต่ให้เข้าใจถูกต้องว่าสิ่งนี้สามารถจะปรากฏทางตาเท่านั้นเอง ในบรรดาสิ่งที่มีจริงทั้งหลาย สิ่งนี้เป็นสิ่งเดียวที่สามารถที่จะปรากฏทางตา
ผู้ถาม พอได้ฟังตรงนี้มีความรู้สึกว่าทุกอย่างมันมืดจริงๆ ไม่ว่าจะเป็นทางไหน พอมาเจอว่าทางตาสว่างก็เลยรู้สึกว่าสนใจตรงนี้ คิดว่าความสว่างมันอยู่ในลักษณะที่ปรากฏขึ้นมาตรงไหน
สุ. ในห้องมืด ลืมตามองเห็นไหม
ผู้ถาม เห็นลางๆ
สุ. เห็นคือเห็น จะเห็นอะไรก็แล้วแต่ แม้แต่มืด
ผู้ถาม เห็นมืด
สุ. เพราะฉะนั้นก็ต้องเป็นสิ่งที่ปรากฏทางตามที่กระทบกับจักขุปสาท หลับตาลงขณะนี้ ไม่มืดมาก แต่ไม่สว่างเท่ากับขณะที่ลืมตา ขณะนั้นเป็นสิ่งที่ปรากฏทางตาหรือเปล่า
ผู้ถาม เป็น
สุ. นี่ก็คือความจริงที่ต้องมีความมั่นคง
ที่มา ...