สติเจริญเพราะระลึกบ่อย
ผู้ถาม ถ้าเผื่อผู้ที่ได้ประพฤติธรรมไปพอสมควรแล้วๆ จะมีเกณฑ์อะไรในการตัดสินว่ามีความเจริญก้าวหน้าหรือมาถูกทาง
สุ. ถ้าสติเกิดหรือหลงลืมสติต่างกันไหม
ผู้ถาม ต่าง
สุ. ใครรู้ ผู้ที่สติเกิดเท่านั้นจึงรู้ว่าขณะนั้นสติเกิด นั่นคือการอบรมเจริญปัญญาที่จะรู้ตั้งแต่ต้นเลย ถึงจะรู้ความต่างของขณะที่สติเกิดกับขณะที่หลงลืมสติ ก่อนที่จะไปถึงอย่างอื่นทั้งหมด ต้องเป็นความรู้ที่ค่อยๆ รู้ขึ้น เพราะฉะนั้นจะกล่าวว่าเอาอะไรมาวัด ไม่ใช่ไปเอาอะไรมาวัด แต่ความรู้ถูก เห็นถูกในลักษณะของสภาพธรรมที่สติกำลังระลึก กำลังรู้ต่างหากที่จะรู้ว่าเป็นความรู้ระดับไหน แต่ไม่ใช่เอาอย่างอื่นมาวัดว่าปิติหรือว่าชื่อต่างๆ เหล่านั้น ไม่ใช่
ผู้ถาม ก็คือปัญญาเท่านั้น ในขณะที่ปัญญาเกิดระลึกรู้ก็จะทราบเอง
สุ. วิปัสสนาเป็นความเห็นแจ้ง ความเห็นถูกต้องในลักษณะของสิ่งที่ปรากฏ ซึ่งจะเริ่มจากขณะที่สติเริ่มเกิด และก็รู้ตรงลักษณะของสภาพธรรมซึ่งไม่เคยรู้เลยว่าเป็นธรรม ค่อยๆ เข้าใจถูกขึ้น เพราะฉะนั้นสติเจริญเพราะระลึกบ่อย และปัญญาก็เจริญเพราะสติระลึกในสิ่งที่ไม่เคยรู้ในความจริงของสิ่งนั้น
ที่มา ...