พระธรรมไม่ใช่สำหรับอ่าน
ผู้ถาม คือหนูมีศรัทธาที่จะฟังพระธรรม และก็อ่านหนังสือธรรมคือเรื่องมิลินทปัญหา บางทีเขาก็อธิบายเกี่ยวกับเรื่องสติ เขาก็บอกว่าสติ (นึกคิด) แล้วก็สติมีสภาพถือเอา ทีนี้เขาก็อธิบายว่าสมมุติว่าพระราชามีลูกน้องเหมือนกับอำมาตย์ที่คอยบอกว่ามีทรัพย์สมบัติเท่านี้ๆ เขาเปรียบเทียบลักษณะของสติแบบนี้ แล้วพระราชาก็จะจำได้ว่าสมบัติมีอย่างนี้ๆ แล้วก็ในทางธรรม เขาก็จะบอกเหมือนกับเราต้องคอยคิดว่าสิ่งนี้เป็นกุศล สิ่งนี้เป็นอกุศล สิ่งนี้ไม่ทำ สิ่งนี้ให้ทำเป็นกุศลที่ดีงาม อันนี้จะเป็นลักษณะของสติที่ถูกต้องหรือเปล่า
สุ. นี่เป็นการเตือนให้รู้ว่าพระธรรมไม่ใช่สำหรับอ่าน แต่สำหรับศึกษาด้วยความละเอียดรอบคอบที่จะเข้าใจให้ถูกต้อง ไม่ว่าจะเป็นหนังสือเล่มไหนก็ตาม ถ้ามีความเข้าใจที่ถูกต้องก็สามารถที่จะเข้าใจในอรรถของคำ เพราะเหตุว่าจากภาษาหนึ่งไปสู่อีกภาษาหนึ่ง ไม่มีคำที่สามารถจะใช้ให้ถึงความหมายโดยครบถ้วนของภาษาเดิมได้ อย่างที่เราใช้คำว่า “จิต” ทุกคนมีจิต ฟังดูก็ไม่ยากใช่ไหม แล้วจิตคืออะไร จะอธิบายยังไง ก็แสดงให้เห็นว่าถ้าเราสามารถที่จะเข้าถึงอรรถคือลักษณะของสภาพธรรม เราก็สามารถที่จะเข้าใจคำที่อธิบายจิตได้ทุกนัย แม้แต่คำว่า “หทย” “ปัณฑระ” เป็นต้น
ที่มา ...