อกุศลมูลหรืออกุศลเหตุ
อ.วิชัย พระผู้มีพระภาคได้ทรงแสดงเรื่องของมูลหรือเรื่องของเหตุไว้ ทรงแสดงไว้ ๖ ประเภทด้วยกันคือแสดงที่เป็นอกุศลมูลหรืออกุศลเหตุไว้ ๓ ประเภท และก็แสดงเรื่องของโสภณมูลหรือว่าโสภณเหตุไว้ ๓ ประเภท ถ้าเป็นอกุศลเหตุ คำว่า “มูล” หรือคำว่า “เหตุ” เพราะเหตุว่าเมื่อสภาพธรรมที่เป็นอกุศลจะเกิดขึ้นจะปราศจากสภาพที่เป็นมูลหรือว่าเป็นเหตุเหล่านี้ไม่ได้เลย ฉะนั้นถ้าพิจารณาในชีวิตประจำวัน ขณะที่มีโลภมูลจิตเกิดขึ้น โทสมูลจิตเกิดขึ้น โมหมูลจิตเกิดขึ้น จะปราศจากมูลเหล่านี้ไม่ได้เลย อย่างเช่นถ้ากล่าวถึงขณะที่มีความต้องการ มีความอยากได้ขึ้นมาก็ต้องมีมูลเหล่านี้ที่เกิดขึ้นร่วมด้วยขณะนั้น ดังนั้นพระผู้มีพระภาคจึงทรงแสดงว่าโดยสภาพคือเป็นมูลหรือเป็นเหตุให้ธรรมที่เป็นอกุศลธรรมเช่นปาณาติบาตเกิดขึ้น เพราะเหตุว่ามีมูลมีเหตุเหล่านี้ อันนี้ก็คือในส่วนของอกุศลมูลหรืออกุศลเหตุ
ที่มา ...