ลักษณะที่เป็นสติน่าอัศจรรย์ ถ้าไม่มีปัจจัยก็ไม่เกิด
วรศักดิ์ จากการศึกษา และเข้าใจว่า อะไรเป็นมโนธาตุ เป็นมโนวิญญาณธาตุ เมื่อสักครู่นี้ จะช่วยเกื้อกูลให้สติปัฏฐานเกิดได้อย่างไร
สุ. หวังอะไร
วรศักดิ์ เครื่องเกื้อกูลที่เป็นปัจจัยให้สติปัฏฐานเกิด เจริญ
สุ. ถ้าไม่มีความเข้าใจ สติปัฏฐานจะเกิดได้ไหม
วรศักดิ์ ถ้าพูดถึงเรื่องความเข้าใจ ก็คือความเข้าใจสภาพธรรมที่ปรากฏ
สุ. แล้วจะเข้าใจได้อย่างไร
วรศักดิ์ ก็คือศึกษาสภาพธรรมที่กำลังปรากฏในขณะนี้ เดี๋ยวนี้
สุ. ต้องฟังให้เข้าใจยิ่งขึ้น สนใจที่จะปฏิบัติไหมคะ
วรศักดิ์ สนใจที่จะปฏิบัติครับ
สุ. มีความสนใจแล้วจะทำอย่างไร
วรศักดิ์ ก็ฟังให้เข้าใจ แล้วระลึกรู้สิ่งที่ปรากฏ
สุ. ฟังแล้วระลึกหรือคะ หรือฟังแล้วเข้าใจว่า ลักษณะที่เป็นสติ น่าอัศจรรย์ ขณะนี้ไม่เกิด และถ้าไม่มีปัจจัยก็เกิดไม่ได้ด้วย แต่ว่าไม่ใช่ฟังแล้วจะระลึก
วรศักดิ์ คือสนใจสิ่งที่สามารถจะระลึกได้ สิ่งที่จะศึกษาได้
สุ. คุณวรศักดิ์สามารถจะให้สติระลึกได้หรือคะ
วรศักดิ์ ไม่ครับ แต่เครื่องพิสูจน์ที่ว่า สิ่งนั้นมีจริง สามารถเข้าใจได้
สุ. ขณะนี้เห็น จริงไหมคะ
วรศักดิ์ เห็นมีจริงครับ
สุ. แล้วจะพิสูจน์อย่างไร
วรศักดิ์ ก็ไม่ต้องพิสูจน์ คือ เห็นอยู่แล้ว
สุ. แล้วจะปฏิบัติอะไร หรือหวังว่าจะปฏิบัติอย่างไร
วรศักดิ์ คือระลึกลักษณะที่ปรากฏไปเรื่อยๆ
สุ. แล้วระลึกอย่างไร ใครระลึก ระลึกเมื่อไร
วรศักดิ์ แล้วแต่เหตุปัจจัย
สุ. แล้วมีเหตุปัจจัยที่จะระลึกหรือเปล่า
วรศักดิ์ ก็คงต้องฟังบ่อยๆ ฟังเรื่อยๆ
สุ. แล้วยังสนใจจะปฏิบัติไหมคะ
วรศักดิ์ ก็ยังคิดว่าสนใจอยู่
สุ. สนใจแล้วทำอย่างไร
วรศักดิ์ ก็ฟัง
สุ. ฟังแล้วเข้าใจ หรือฟังแล้วปฏิบัติ
วรศักดิ์ ฟังแล้วเข้าใจ
สุ. เมื่อฟังแล้วเข้าใจ จะสนใจปฏิบัติไหม เมื่อเข้าใจขึ้นๆ รู้ว่าขณะไหนหลงลืมสติ ขณะไหนสติเกิด แล้วก็รู้ว่า ไม่มีใครสามารถจะบังคับสภาพธรรมใดๆ ได้เลย แม้สติที่เกิดก็น่าอัศจรรย์ ทำไมเดี๋ยวนี้ไม่เกิด ใช่ไหมคะ แต่เมื่อมีปัจจัยก็เกิด แต่ถ้าไม่มีปัจจัย ทำอย่างไรก็ไม่เกิด เข้าใจอย่างนี้หรือเปล่า ที่จะเข้าใจให้ตรง
วรศักดิ์ ท่านอาจารย์จะหมายถึงว่า ฟังไปเรื่อยๆ จนกว่าจะเลิกสนใจปฏิบัติ
สุ. มิได้ค่ะ ฟังให้เข้าใจเท่านั้นค่ะ เพราะว่าไม่ใช่คุณวรศักดิ์เลย จิต เจตสิก ประเภทไหน เกิดขึ้นเพราะอะไร ทำกิจประเภทใด แล้วสะสมอะไร สะสมความเห็นถูก สัมมามรรค หรือสะสมความเห็นผิด มิจฉามรรค
วรศักดิ์ ครับ เพราะดูเหมือนว่า สิ่งที่เรารู้ไม่ได้ และไม่มีทางรู้ได้
สุ. สนใจจะปฏิบัติ โดยไม่เข้าใจ หรือคิดว่าที่เข้าใจนี้พอแล้ว
วรศักดิ์ ก็ยังไม่พอครับ
สุ. แล้วทำอย่างไรจะเข้าใจขึ้นได้
วรศักดิ์ ก็ระลึกศึกษา
สุ. จนกว่าจะไม่มีคุณวรศักดิ์แน่ๆ แต่มีสภาพธรรมที่หลงลืมสติก็อย่างหนึ่ง สติเกิดก็อย่างหนึ่ง นั่นจึงชื่อว่า เข้าใจค่ะ
วรศักดิ์ ครับ อันนั้นคือของจริงใช่ไหมคะ และสามารถพิสูจน์ได้ ใช่ไหมครับ แล้วที่ละเอียดยิ่งกว่านั้นละครับ
สุ. ที่ละเอียดยิ่งกว่านั้น ก็ต้องเข้าใจ เข้าใจความละเอียด ไม่ใช่ให้ไปทำความละเอียด หรือไม่ใช่ไปปฏิบัติความละเอียดค่ะ แต่เข้าใจความละเอียดของธรรม
วรศักดิ์ เหมือนกับเข้าทฤษฎี เรื่องราว แล้วก็ลืม
สุ. ไม่ค่ะ ทฤษฎีคือตัวหนังสือ และขณะนี้มีสภาพธรรมปรากฏ
วรศักดิ์ คือสนใจตรงจุดนี้ครับ
สุ. ค่ะ เข้าใจว่าอย่างไรคะ สิ่งที่กำลังปรากฏทางตา
วรศักดิ์ ก็คือเป็นเพียงสิ่งที่ปรากฏทางตา
สุ. ไม่ใช่คุณวรศักดิ์
วรศักดิ์ ครับ เข้าใจอย่างนี้ครับ
สุ. แล้วอย่างอื่นอีกล่ะคะ วันหนึ่งๆ ไม่ได้มีแต่เห็น ทั้งวันนี่แหละ
วรศักดิ์ ก็วนเวียนไปทั้ง ๖ ทวาร
สุ. ค่ะ จนกว่าจะค่อยๆ เข้าใจขึ้น และความเข้าใจก็ต่างกัน เป็น ๒ ระดับ เข้าใจเรื่องราว กับเข้าใจเพราะกำลังมีความรู้ถูกต้องในสิ่งที่ปรากฏ ขณะนั้นไม่มีคุณวรศักดิ์ แต่เป็นสติที่เกิดจึงระลึก และเข้าใจสิ่งที่กำลังปรากฏได้
วรศักดิ์ เข้าใจเพียงแค่ ๖ ทวารนี้ยังไม่เพียงพออีกหรือครับ
สุ. มีทวารที่ ๗ หรือเปล่า
วรศักดิ์ อย่างไรๆ อาจารย์ก็ให้สนใจสภาพธรรมที่ละเอียด
สุ. มิได้ค่ะ เข้าใจค่ะ ปัญญาคือความเข้าใจ เราไปแปล “ปัญญา” ว่า “ปฏิบัติ” ได้อย่างไร ปัญญา คือ เข้าใจถูก เห็นถูกยิ่งขึ้น จนกระทั่งประจักษ์แจ้ง ขณะที่ประจักษ์แจ้ง ก็คือเข้าใจความจริงของสภาพธรรมนั่นเอง แต่ภาษาบาลีใช้คำว่า ปัญญา
วรศักดิ์ อันดับแรกก็เข้าใจเรื่องราว ทฤษฎีไปก่อน
สุ. เข้าใจสิ่งที่ได้ยินได้ฟังว่า ขณะนี้ได้ยินได้ฟังเรื่องสิ่งที่กำลังมีจริงๆ ไม่ใช่สิ่งอื่น สิ่งที่มีจริงๆ ในขณะนี้
วรศักดิ์ นี่เรียกว่า การปฏิบัติ
สุ. ทำไมต้องมาเรียกอะไร ปฏิบัติแปลว่าอะไร ได้ยินแค่ชื่อก็สนใจ นิพพานก็สนใจ อะไรก็สนใจ แต่ไม่ได้เข้าใจสิ่งที่กำลังปรากฏยิ่งขึ้น จนกระทั่งประจักษ์แจ้ง แล้วจะมีประโยชน์อะไร
ที่มา ...