รู้สิ่งที่มีจริงในขณะนี้
อ.กุลวิไล สำหรับการรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง ก็คือในขณะนี้เอง เพราะที่เรากล่าวกันแล้วว่า หลายท่านคงไม่ชอบธรรมที่เป็นฝ่ายไม่ดี หรืออกุศลธรรมนั่นเอง แต่การที่จะละอกุศลธรรมก็ต้องด้วยความรู้ และความรู้ก็คือปัญญา รู้สิ่งที่มีจริงในขณะนี้ รู้ถึงความเป็นธรรม เพราะว่ารู้ทุกอย่าง ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน สิ่งนั้นก็ไม่ใช่เราด้วย และไม่ใช่เป็นของใคร สภาพธรรมนั้นเกิดขึ้นเพราะมีปัจจัย เกิดแล้วก็หมดไป ผู้ที่เป็นพระอริยบุคคลจึงมีตั้งแต่ระดับขั้นที่ละความเห็นผิดก่อน หลายท่านอาจจะละการติดข้องในรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ หรือว่าสภาพธรรมที่กำลังปรากฏอยู่ในขณะนี้ แต่ละไม่ได้ ถ้าไม่มีปัญญาที่จะรู้ความจริง
เพราะฉะนั้นการที่จะรู้ความจริงในขณะนี้ เป็นการละความเห็นผิดนั่นเอง และเมื่อมีความเข้าใจถูกในสภาพธรรม กุศลธรรมในชีวิตประจำวันก็เจริญขึ้น อย่างการงดเว้นการฆ่าสัตว์ที่เป็นปาณาติบาต ก็ต้องด้วยความเห็นถูกในสภาพธรรมที่เป็นจริง เพราะสิ่งเหล่านี้ไม่เที่ยง เกิดแล้วก็หมดไป จะต้องไปทำสิ่งนั้นทำไม เพราะว่าธรรมทั้งหลายเกิดแล้วก็ดับไป หาความเป็นสัตว์บุคคลตัวตนไม่ได้
เพราะฉะนั้นความที่เราเข้าใจถูก เป็นปัจจัยให้การกระทำทางกาย ทางวาจานั้นถูกต้อง และเป็นไปในฝ่ายดีด้วย
เพราะฉะนั้นการศึกษาธรรม สิ่งสำคัญลำดับแรกก็คือต้องรู้ว่า ธรรมคืออะไร และไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน คืออย่างไร
นี่ก็คือปัญญาขั้นหนึ่งที่มีความเห็นถูก และเมื่อมีความเข้าใจถูกขณะนี้ เป็นการละความไม่รู้นั่นเอง เพราะว่าความรู้เพิ่มขึ้น
ที่มา ...