รู้อันนี้ ยังไม่รู้อันนั้น
อ.ธิดารัตน์ ท่านอาจารย์ก็ได้อธิบายแล้ว คือ ความเป็นจริงรูปธรรมก็เกิด คือ ลักษณะที่ไม่รู้อารมณ์ ส่วนนามธรรมเมื่อเกิดขึ้นก็จะต้องเป็นสภาพรู้ และจะต้องมีสิ่งที่นามธรรมนั้นรู้ หรือถูกรู้ แต่ในภูมิที่มีขันธ์ ๕ นามธรรมจะต้องอาศัยรูปเกิด และรูปนั้นก็ต้องเป็นรูปที่เกิดจากกรรมด้วย ก็คือเป็นรูปของทุกๆ กลุ่ม ก็จะต้องมีชีวิตินทรีย์ หรือชีวิตินทรียรูป ซึ่งแต่ละกลุ่มที่เกิดจากกรรม ก็อุปถัมภ์เฉพาะกลุ่มนั้น แล้วก็เกิด แล้วก็ดับไป เท่ากับจิตเกิดดับ ๑๗ ขณะ ในกรณีที่เป็นรูปกลุ่มอื่น จะไม่มีชีวิตินทรีย์อยู่เลย
ผู้ฟัง ขณะที่ได้กลิ่นกับกลิ่น รู้กลิ่นเป็นสภาพรู้ เป็นนามธรรม ถ้ารูป คือ กลิ่นที่ไม่รู้อะไร ฟังตรงนี้เข้าใจไปถึงตัวมันได้ยากมากเลยว่า เป็นสภาพรู้ แต่ถ้าเป็นลักษณะที่ดิฉันกล่าวข้างต้นว่า ลักษณะของโสมนัสกับสุขเวทนา มันจะต่างกัน ตรงนี้ท่านอาจารย์เห็นด้วยไหมคะว่า จริงๆ แล้วสิ่งที่ยากเราก็ต้องเข้าใจจะไปศึกษาตรงนี้
สุ. ฟังธรรม เพื่อเข้าใจ อันนี้ก็คงลืมไม่ได้เลย พอผิดไปนิดหนึ่ง ก็เพื่อรู้ธรรม หรือเมื่อไรจะสามารถรู้กลิ่นกับกลิ่น จริงๆ ไม่ต้องไปคำนึงถึงเลย ฟังสิ่งที่มี ที่กำลังได้ยินได้ฟังให้ละเอียดขึ้น เช่น คำว่า “ธรรม” เข้าใจแค่นั้น ถ้าเข้าใจจริงๆ ก็รู้ว่า เป็นสภาพธรรมที่มี และปรากฏให้รู้ได้ แต่ก็ต้องมีทางปรากฏ เช่น สิ่งที่กำลังปรากฏทางตา ที่กล่าวว่าเป็นธรรม เพราะเหตุว่ามีจริง กำลังปรากฏกับจิตที่เห็น แต่ถ้าจิตเห็นไม่มี ใครจะรู้ว่า มีสภาพที่กำลังปรากฏทางตาขณะนี้ได้ ก็เป็นไปไม่ได้เลย ให้เข้าถึงความเป็นอนัตตา ไม่ใช่ว่า ตอนนี้เรารู้อันนี้ แต่อันนั้นเรายังไม่รู้ ไม่มีตัวเราที่จะไปคิดว่า รู้อันนี้ ยังไม่รู้อันนั้น แต่ขณะหนึ่งขณะใดก็ตามที่มีธรรมกำลังปรากฏ จะรู้ว่า เราฟังธรรมเพื่อเข้าใจธรรมที่ปรากฏ
ผู้ฟัง ถ้าสติยังไม่เคยเกิด ก็ต้องค่อยๆ ศึกษาอย่างนี้
สุ. ฟังให้เข้าใจว่า สติมีลักษณะอย่างไร เมื่อสติเกิด สติรู้อะไร
ที่มา ...