ความยึดถือว่าเป็นเรา
อ.วิชัย เมื่อสักครู่ท่านอาจารย์กล่าวว่า ความไม่รู้ในชีวิตประจำวันเป็นปัจจัยให้เกิดยึดถือว่าเป็นเรา ก็เลยสงสัยว่า ความไม่รู้เป็นอย่างหนึ่ง ความยึดถือว่าเป็นเราเป็นอีกอย่างหนึ่ง หรือเปล่า
สุ. ถูกต้องค่ะ เพราะเหตุว่าลักษณะที่ไม่รู้ไม่ใช่ลักษณะที่ยึดถือ ส่วนความเห็นผิด ความยึดถือด้วยความเป็นเรา เพราะฉะนั้นการยึดถือเป็นโลภะ เป็นสภาพของเจตสิกชนิดหนึ่ง ซึ่งไม่ใช่ความไม่รู้ ธรรมเกิดพร้อมกันจริง และก็ดับพร้อมกันไปอย่างรวดเร็ว แต่ลักษณะแต่ละอย่างต่างกันเป็นแต่ละประเภท ความไม่รู้นี่ไม่รู้จริงๆ ขณะนี้มีสิ่งที่ปรากฏทางตา ฟังตั้งนาน หลายๆ ครั้ง แล้วจะค่อยๆ รู้ หรือยัง หรือว่ายังไม่รู้ จนกว่าจะถึงกาลซึ่งขณะนั้นสามารถจะเริ่มเข้าใจได้ อาศัยการฟังครั้งแรกๆ โดยที่ไม่รู้ตัวเลยว่า กำลังฟัง มีการเริ่มเข้าใจทีละเล็กทีละน้อย ซึ่งขณะที่ไม่ฟัง ไม่เข้าใจเลย เป็นความไม่รู้ เต็ม เพราะฉะนั้นความไม่รู้ ถ้าจะกล่าวถึงสภาพนามธรรม ก็คือ โมหเจตสิก ส่วนความพอใจยึดถือ ก็เป็นโลภเจตสิก ส่วนความเห็นผิดที่เข้าใจว่าเป็นเรา ก็เป็นทิฏฐิเจตสิก เกิดพร้อมกันได้
อ.วิชัย ก็เป็นแต่ละประเภท แต่ละลักษณะต่างกัน
สุ. นี่คือสิ่งที่มองไม่เห็นเลย มีจริงๆ และก็กำลังเกิดดับ ทำกิจการงานตลอดเวลา
ที่มา ...