เมื่อวานนี้และวันนี้มีสาระมากน้อยแค่ไหน
อรวรรณ เราจะเป็นกัลยาณมิตรหรือเป็นเหตุปัจจัยอะไรที่สามารถทำให้เขาได้รับฟังสิ่งเหล่านี้ได้บ้าง
สุ. ค่ะ คำพูดที่ดีเป็นคำพูดที่ชั่ว เมื่อไม่เหมาะกับกาลเวลา และบุคคล ถ้าเขากำลังสนุกจะไปเที่ยวกัน จะทำกิจกรรมต่างๆ แล้วเราก็เปิดธรรมให้เขาฟัง เขาก็คงไม่สนใจเลย และอีกประการหนึ่งเรารู้อัธยาศัยของบุคคลที่เราใคร่จะสงเคราะห์หรือเปล่า นี่เป็นสิ่งที่สำคัญมาก มิฉะนั้นก็จะเป็นการเสียเวลา เพราะว่ายังไม่ถึงเวลาที่เขาสนใจธรรม และอีกประการหนึ่ง บุคคลที่เกี่ยวข้อง คุณอรวรรณคิดอย่างนี้ใช่ไหมคะ ญาติสนิทมิตรสหาย สามี บุตร คนในครอบครัว วงศาคณาญาติ มีใครบ้างที่ไม่เคยเป็นวงศาคณาญาติกับเรา เพราะฉะนั้นเราจะไม่เจาะจงบุคคลหนึ่งบุคคลใดเลยทั้งสิ้น แต่บุคคลใดก็ตามที่สะสมอัธยาศัยที่จะฟัง และเข้าใจ เราจึงสามารถสงเคราะห์บุคคลนั้นได้ อันนี้ก็จะทำให้เราเบาสบายใจ เพราะว่าถ้าทำไม่ได้ เราก็จะเกิดทุกข์ร้อน เพราะว่าหวังที่จะให้เขาเป็นอย่างนั้น แต่ไม่เป็น และจริงๆ แล้ว เราอยู่ในยุคนี้ เราผ่านพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้ามาแล้วกี่พระองค์ แม้พระองค์นี้พระธรรมก็ใกล้ที่จะอันตรธาน เราก็จะผ่านไปอีก ถ้าเรามีความเข้าใจไม่พอ แต่ว่าบุคคลที่เป็นตัวเราในวันนี้ ชาตินี้ ผ่านมาแล้วมาก ฉันใด คนที่ยังไม่ได้สนใจธรรมเลย เขาก็จำเป็นจะต้องมีการเกิดดับสืบต่อในสังสารวัฏฏ์ ตามกรรม ตามการสะสมของเขา จนกว่าจะมีศรัทธาเหมือนเรา ที่สนใจแล้วฟัง แล้วอบรมไป จนกว่าสามารถจะรู้แจ้งอริยสัจธรรมได้
เพราะฉะนั้นถ้าเห็นธรรมเป็นธรรม ก็ไม่เป็นของใคร แต่ว่าเป็นมิตรดี สำหรับทุกคน และก็ทำประโยชน์ คือ ศึกษาให้มีความเข้าใจที่ถูกต้องเพื่อที่จะได้เกื้อกูลบุคคลอื่นให้มีความเห็นถูกเท่าที่จะทำได้
เพราะฉะนั้นนี่เป็นสาระที่สุด สำหรับเมื่อวานนี้หมดแล้ว หลับเมื่อไรก็หมดเมื่อนั้น จำอะไรก็ไม่ได้ในขณะนั้น แต่ว่าเมื่อวานนี้มีสาระอะไรแค่ไหน ฉันใด วันนี้ก็ฉันนั้น ตื่นมาอีกแล้ว ก็จะเป็นเหมือนอย่างเมื่อวานนี้ เราจะมีสาระมากน้อยแค่ไหน แล้วเราก็หลับสนิท แล้วเราก็ลืม แล้วเราจะตื่นอีก หรือไม่ตื่น เป็นบุคคลในชาตินี้ หรือจะเป็นบุคคลอื่น ก็ไม่สามารถจะรู้ได้
เพราะฉะนั้นก็มีความเข้าใจธรรมมากขึ้น ก็จะไม่ยึดถือด้วยความเป็นตัวตนที่จะทำให้เกิดความทุกข์ เพราะมีความเข้าใจที่ถูกต้อง
ที่มา ...