ขันธ์คือส่วน กอง หรือประเภทของธรรมนั้นๆ


    ผู้ฟัง คิดว่าเขาคงมีบทบาทมาก พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงทรงยกขึ้นมาเป็นสัญญาขันธ์ เป็นกองๆ หนึ่งเลย

    ท่านอาจารย์ พอพูดถึงขันธ์ หรือคำว่ากอง ก็จะได้เพิ่มเติมสำหรับวันนี้ว่าธรรมที่เกิดดับมีจริงใช่ไหมคะ เพราะเกิดแล้วๆ ก็ดับไปแล้วด้วย และก็มีปัจจัยเกิดอีก แล้วก็ดับไปอีก แต่ไม่เปลี่ยน คือรูปทั้งหมดทุกรูป มองเห็น หรือมองไม่เห็นก็ตาม เป็นรูป จะเป็นนามธรรมไม่ได้ จะมากลายเป็นสภาพรู้ไม่ได้เลย ไม่มีใครเห็นเสียง ไม่มีใครเห็นกลิ่น เพราะฉะนั้นกลิ่นเป็นรูป เพราะไม่ใช่สภาพรู้ กลิ่นในอดีต กลิ่นปัจจุบัน กลิ่นที่จะเกิดขึ้นในอนาคตก็เป็นลักษณะของกลิ่น ซึ่งไม่มีใครเปลี่ยนแปลงได้

    เพราะฉะนั้นรูปทุกประเภททั้งในอดีต และขณะนี้ และข้างหน้า เป็นรูปขันธ์ “ขันธ์” คือกอง หรือประเภทของธรรมนั้นๆ เพราะฉะนั้นรูปขันธ์นี่ไม่ยากเลยใช่ไหม ถ้าได้ยินคำว่าขันธ์ หมายความว่าส่วน หรือกอง หรือประเภท ของสภาพธรรมนั้นๆ ถ้าเป็นรูปก็คือจะเปลี่ยนเป็นนามขันธ์ หรืออย่างอื่นไม่ได้เลย ต้องเป็นรูปขันธ์

    ชอบรูปขันธ์ไหมคะ

    อ.วิชัย ถ้าสีสวยๆ ก็ชอบครับ

    ท่านอาจารย์ ชอบทุกรูปไหมคะ ทุกชนิดไหม

    อ.วิชัย ไม่ทุกชนิดครับ

    ท่านอาจารย์ แต่รูปทางตาก็ชอบ รูปทางหูก็ชอบ ทางจมูกก็ชอบ ทางลิ้น ทางกายชอบหมด

    คุณธีรพันธ์ มีรูปอะไรที่ไม่ชอบไหมคะ

    อ.ธีรพันธ์ มีครับ อย่างกลิ่นเหม็นครับ

    ท่านอาจารย์ ค่ะ เพราะฉะนั้น ธรรมต้องเป็นธรรม ความจริงต้องเป็นความจริง แม้แต่รูปธรรมก็ต่างกันเป็นสองประเภท คือประเภทหนึ่ง เป็นรูปที่น่าพอใจ อีกประเภทหนึ่งเป็นรูปที่ไม่น่าพอใจ


    ที่มา ...

    พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 7


    หมายเลข 5091
    5 ก.ย. 2567