จิตวิจิตรอย่างไร
ผู้ฟัง คำว่า “วิจิตร” ได้ทั้งทางบวก และทางลบใช่ หรือไม่ครับ
ท่านอาจารย์ ทั้งหมดค่ะ
ผู้ฟัง อย่างบางคนทำอะไร ผลิตอะไรขึ้นมาสักชิ้นนึง เขาก็ไม่รู้ว่าเขาทำขึ้นมาได้อย่างไร อันนี้จะเป็นอย่างไร ไม่เข้าใจจิตเหมือนกัน
ท่านอาจารย์ มีตาเห็น หรือไม่ มีหูได้ยิน หรือไม่ สามารถที่จะจำสิ่งที่เห็นได้ หรือไม่ และสามารถที่จะคิดนึกหลากหลายเป็นความวิจิตรต่างๆ หรือไม่ นี่คือความวิจิตร
ผู้ฟัง จิตบางครั้งคิดดีก็มี คิดไม่ดีก็มี
ท่านอาจารย์ เพราะเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย มีการปรุงแต่ง ซึ่งเป็นสังขารขันธ์
ผู้ฟัง แต่ส่วนมากจะกล่าวถึงเรื่องจิตเพียงอย่างเดียว ไม่กล่าวถึงเรื่องเจตสิกเลย
ท่านอาจารย์ จิตเป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งในสิ่งที่กำลังปรากฏทางหนึ่งทางใด
ผู้ฟัง เมื่อจิตไม่ดีก็ไปโทษจิต
ท่านอาจารย์ ถ้าจิตไม่ดีหมายความว่ามีเจตสิกที่ไม่ดีเกิดร่วมด้วย แต่ตัวจิตไม่ใช่อย่างนั้น ตัวจิตโดยสภาวะแล้วมีอีกชื่อหนึ่งว่า “ปัณฑระ” หมายความถึงจิตล้วนๆ เป็นสภาพซึ่งไม่ได้มีอกุศลธรรมใดๆ มาเจือปนเลย
ที่มา ...