ข้อสำคัญของการศึกษาธรรม
ข้อสำคัญก็คือ ต้องทราบว่า การศึกษาธรรมเพื่อให้เข้าใจลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ ซึ่งต้องกล่าวย้ำกันแล้วย้ำกันอีกเสมอๆ เพราะเหตุว่า มิฉะนั้นแล้ว เราก็จะหลงไปคิดเรื่องอื่นซึ่งไม่ใช่สิ่งที่กำลังปรากฏ แล้วลืมว่าสิ่งที่กำลังปรากฏในขณะนี้ เป็นธรรม ที่จะศึกษา ที่จะฟัง ที่จะพิจารณาให้เข้าใจ เพราะฉะนั้นการศึกษาธรรม ไม่ว่าเราจะศึกษามากสักเท่าใดก็ตาม ก็ไม่พ้นจากสิ่งที่กำลังปรากฏในชีวิตประจำวัน ทั้งทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ เพราะว่ามี ๖ ทางเท่านั้นที่สภาพธรรมจะปรากฏได้
เพราะฉะนั้น ก็ไม่ใช่เรื่องที่เราจะเบื่อหน่ายว่าฟังแล้วก็ฟังอีก เรื่องของสิ่งที่ปรากฏทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ จนกว่าจะรู้ตามความเป็นจริง เพราะเหตุว่าจริงๆ แล้ว วันทั้งวันก็มีสภาพธรรมที่เกิดขึ้นแล้วก็ดับไป ตลอดเวลา แต่ไม่เคยรู้ นี่เป็นสิ่งซึ่งเราจะได้พิจารณาว่าการฟังธรรมในครั้งโน้นกับในครั้งนี้จะต่างกันตรงที่ว่าเราจะไปสนใจเรื่องคำที่เรามองเห็นในหนังสือ แต่เราไม่ได้สนใจที่จะเข้าใจว่าสิ่งที่เราเห็นในหนังสือก็คือคำที่แสดงลักษณะความหมายของสิ่งที่มีจริงๆ ในขณะนี้ ในชีวิตประจำวัน เพราะฉะนั้นการที่พระธรรมกว้างขวางมาก ก็เพราะเหตุว่าลักษณะของสภาพธรรมที่มีปัจจัยปรุงแต่งเกิดขึ้น หลากหลายมากจริงๆ ไม่รู้จบ หลากหลายตั้งแต่ ๒,๕๐๐ กว่าปี และต่อๆ ไปจนกระทั่งถึงพระศาสนาอันตรธานก็ไม่มีวันหยุด
เพราะฉะนั้นความหลากหลายก็หลากหลายเมื่อเกิดขึ้นให้รู้ แต่ว่าสิ่งที่มีอยู่ในจิตใจซึ่งยังไม่ได้เกิดขึ้นเลย ใครจะรู้ ถ้าไม่เกิดขึ้น แม้แต่ความคิดนึก ซึ่งก็คิดต่างๆ กันไป วิจิตรต่างกันไป จุดประสงค์ก็คือให้ทราบว่าไม่ใช่เรา ไม่ใช่ตัวตน จึงจะเป็นการรู้ว่าพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ด้วยพระปัญญาที่ได้ทรงบำพ็ญพระบารมีมาแล้ว และทรงพระมหากรุณาแสดงพระธรรมให้คนที่มีโอกาสได้ยินได้ฟัง เพราะมีปัจจัยที่สะสมมาแล้วที่จะได้พิจารณา และสะสมความเข้าใจถูก ความเห็นถูกในสภาพธรรมที่กำลังปรากฏในขณะนี้
ที่มา ...