ในภูมิที่มีขันธ์๕ เว้นจิต ๑๐ ดวง จิตทุกดวงเกิดที่หทยวัตถุ

เพราะฉะนั้น จักขุวิญญาณ ๒ คือ จักขุวิญญาณกุศลวิบาก ๑ อกุศลวิบาก ๑ เกิดที่จักขุวัตถุซึ่งได้แก่จักขุปสาทรูปนั่นเอง และเมื่อขณะนั้นเป็นที่เกิดจึงไม่ใช่ทวาร เมื่อไม่ได้พูดถึงทวารก็ใช้คำว่า จักขุวัตถุ ซึ่งเป็นที่เกิดของจักขุวิญญาณ ส่วนภวังคจิต และ ปฏินธิจิต เกิดที่หทยวัตถุ หรือหทยรูป แล้วปัญจทวาราวัชชนจิตเกิดที่ไหน

ผู้ฟัง เกิดที่หทยวัตถุเหมือนกัน

ท่านอาจารย์ ถูกต้อง จิตอื่นทั้งหมดยกเว้นจิต ๑๐ ประเภทนี้เกิดที่หทยรูปในภูมิที่มีขันธ์ ๕

โลภมูลจิตเกิดที่ไหน

ผู้ฟัง หทยวัตถุ

ท่านอาจารย์ ถูกต้อง เกิดที่หทยวัตถุในภูมิที่มีขันธ์ ๕ ส่วนในอรูปพรหมภูมิมีโลภะแต่ไม่ได้เกิดที่รูปใดเลยทั้งสิ้น ซึ่งต่อไปจะค่อยๆ มีความละเอียดขึ้น

ผู้ฟัง ความแตกต่างกันอยู่ตรงนี้ด้วย

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 40