ความต่างกันของปรมัตถสัจจะ กับ สมมติสัจจะ

ผู้ฟัง ขอเรียนถามความต่างกันของปรมัตถสัจจะ และสมมติสัจจะ แม้กระทั่งชื่อที่เป็นจิต เจตสิก รูป ก็เข้าใจว่าเป็นสมมติสัจจะ ไม่ใช่ปรมัตถสัจจะ

อ.ธิดารัตน์ ถ้ากล่าวถึงปรมัตถสัจจะ ท่านจะหมายถึงการแสดงพื่อให้เข้าใจลักษณะของสภาพธรรม ข้อความในพระสูตรมัชฌิมนิกายมูลปัณณาสก์ ท่านได้แสดงว่าเทศนาของพระพุทธเจ้ามี ๒ ประการ คือสมมติเทศนาซึ่งหมายถึง การเทศนาเกี่ยวกับสมมติๆ นี้ก็เป็นสมมติบัญญัติที่ทางโลกสมมติกัน เป็นบุคคลเมื่อมีการกล่าวถึงบุคคล สัตว์ ผู้หญิง ผู้ชาย กษัตริย์ พราหมณ์ เทพ หรือมาร ที่มีมาในพระสูตรต่างๆ อย่างนี้ เมื่อกล่าวถึงบุคคลจะใช้คำว่า "สมมติเทศนา" และ "ปรมัตถเทศนา" ก็หมายถึงการเทศนาที่เกี่ยวกับอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา หรือลักษณะของขันธ์ ธาตุ อายตนะ สติปัฏฐาน เป็นต้น

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 43