เจตนาที่เกิดกับโมหมูลจิตเป็นเหตุหรือนเหตุ เป็นอเหตุกหรือสเหตุก

ผู้ฟัง เจตนาเจตสิกที่เกิดร่วมกับโมหมูลจิตเป็นเหตุ หรือ นเหตุ

ท่านอาจารย์ เป็นนเหตุ เพราะไม่ใช่เหตุ เจตนาเจตสิกจะเป็นเหตุไม่ได้

ผู้ฟัง ถ้าเจตนาเจตสิกเกิดร่วมกับโมหมูลจิตเป็นอเหตุกะ หรือสเหตุกะ

ท่านอาจารย์ จะแยกเจตนาที่เกิดกับโมหมูลจิตออกไปให้ไม่เกิดร่วมกับโมหเจตสิกไม่ได้ โมหเจตสิกเกิดร่วมกับโมหมูลจิต ซึ่งหมายความว่าต้องเกิดร่วมกับเจตสิกทั้งหมดที่เกิดร่วมกับโมหมูลจิต เพราะฉะนั้นเจตนาเจตสิกก็เช่นเดียวกับผัสสเจตสิก เช่นเดียวกับสัญญาเจตสิก ที่เกิดกับโมหมูลจิตซึ่งต้องเกิดร่วมกับโมหเจตสิก

ผู้ฟัง อย่างนั้นจะกล่าวได้ หรือไม่ว่า เจตนาเจตสิกที่เกิดร่วมกับโมหมูลจิตเป็นนเหตุ และเป็นสเหตุกะ

ท่านอาจารย์ ถูกต้อง เพราะมีโมหเจตสิกเกิดร่วมด้วยกับเจตสิกอื่นๆ ที่เกิดร่วมกับโมหมูลจิต

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 57

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 58