ทวิปัญจวิญญาณเป็นอเหตุกจิตเพราะไม่มีเหตุเกิดร่วมด้วย

สำหรับทวิปัญจวิญญาณ ๑๐ ที่กล่าวถึง จิตเห็นชั่วขณะสั้นมากเลย เกิดแล้วดับ ทำกิจเห็นแล้วดับ จิตได้ยินก็สั้นมาก เกิดขึ้นทำกิจได้ยินแล้วดับ จิตได้กลิ่น จิตลิ้มรส จิตรู้สิ่งที่กระทบกายก็สั้นมาก จิตทุกขณะสั้นมาก จิตทุกขณะมีอายุเพียงชั่วขณะที่เกิดแล้วก็ตั้งอยู่คือยังไม่ดับ แล้วก็ดับไปแสนเร็ว ไม่ว่าจะเป็นโลกุตตรจิต รูปาวจรจิต หรือจิตใดๆ ต้องเหมือนกันทั้งหมดคือมีอายุที่สั้นมาก เพราะฉะนั้นเพียงแค่เห็น แค่ได้ยิน แค่ได้กลิ่น แค่ลิ้มรส แค่รู้สิ่งที่กระทบสัมผัสยังไม่มีเหตุใดๆ เกิดร่วมด้วยเลยเป็นอเหตุกจิต ต่อไปเราสามารถที่จะจำอเหตุกจิต ๑๘ ดวงด้วยความเข้าใจ และไม่ใช่เพียงแต่จำชื่อ แต่สามารถที่จะเข้าใจถึงการเกิดดับสืบต่อตามลำดับด้วย

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 62