วิถีปฏิปาทกมนสิการ - จิตที่เป็นบาทให้ถึงเฉพาะ

ผู้ฟัง คำว่า “วิถีปฏิปาทกมนสิการ”

ท่านอาจารย์ ได้แก่ปัญจทวาราวัชชนจิต

ผู้ฟัง คำว่า “วิถีปฏิปาทกมนสิการ” คือ ปัญจทวาราวัชชนจิต คืออะไร

คำปั่น ก็คือการใส่ใจถึงลักษณะที่กระทำทางให้ถึงเฉพาะ ตามศัพท์ เป็นบาทให้ถึงเฉพาะ

ท่านอาจารย์ ให้เข้าใจว่า จิตนี้เป็นบาทให้ถึงเฉพาะ หมายความว่าเป็นบาทเฉพาะแก่จักขุวิญญาณถ้าเป็นทางจักขุทวาร เป็นบาทเฉพาะแก่โสตวิญญาณถ้าเป็นทางโสตทวาร เป็นบาทเฉพาะแก่ฆานวิญญาณถ้าเป็นทางฆานทวาร เป็นบาทเฉพาะแก่ชิวหาวิญญาณถ้าเป็นทางชิวหาทวาร เพราะฉะนั้นจิตนี้เกิดขึ้น เป็นบาทเฉพาะ คือ ต้องเกิดก่อน ถ้าจิตนี้ไม่เกิด จักขุวิญญาณ และจิตอื่นๆ ที่เป็นวิบากก็เกิดไม่ได้เลย

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 66