กำลังนอนหลับ มีจักขุปสาทเกิดขึ้นหรือไม่
ท่านอาจารย์ กำลังนอนหลับมีจักขุปสาทเกิดไหม
ผู้ฟัง กำลังนอนหลับ ถ้าหลับสนิทก็ไม่มี
ท่านอาจารย์ กรรมเป็นสมุฏฐานให้เกิดรูป เราไม่รู้เลย รูปทั้งตัวที่เป็นปสาทรูป เราไม่รู้ว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร แต่กรรมทำให้รูปเกิดพร้อมปฏิสนธิจิต ขณะนี้จะยังไม่กล่าวถึงว่ารูปอะไรบ้าง แต่ให้ทราบว่ากรรมทำให้จิต เจตสิกซึ่งเป็นวิบากเกิดพร้อมกับรูป ซึ่งกรรมทำให้เกิดขึ้น และกรรมจะทำให้รูปเกิดทุกอนุขณะของจิต เพราะว่าจิต ๑ ขณะจะมีอุปาทขณะคือขณะที่เกิด ภังคขณะ คือขณะที่ดับ ขณะที่ยังไม่ดับคือฐีติขณะ เพราะฉะนั้นจิตทุกดวงหรือว่าทุกขณะไม่ว่าจะในภพไหนภูมิไหน จิตของใครแม้จิตของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าก็เปลี่ยนแปลงไม่ได้ ปรมัตถธรรมเป็นเรื่องที่มีจริง จากที่ได้ทรงตรัสรู้ว่าไม่มีใครที่จะสามารถเปลี่ยนแปลงสภาพธรรมนั้นได้เลย เพราะฉะนั้นกรรมทำให้รูปเกิดทุกอนุขณะ ไม่ว่าจะจิตเกิดที่ไหน เมื่อใด เวลาที่ปฏิสนจิตเกิด กรรมก็จะทำให้กัมมชรูป คือ รูปที่เกิดจากกรรมเกิดพร้อมปฏิสนธิแล้วยังไม่ดับด้วยต้องมีอายุถึง ๑๗ ขณะจิต ในขณะฐีติขณะของจิตที่เป็นปฏิสนธิ กรรมก็ทำให้กัมมชรูปเกิดอีก และในขณะภังคขณะ กรรมก็ทำให้กัมมชรูปเกิด และแต่ละอนุขณะ แต่ละรูปที่เกิดต่างขณะจะมีอายุ ๑๗ ขณะจิต เราไม่รู้เลย กำลังนอนหลับจักขุปสาทก็มี โสตปสาทก็มี เพราะกรรมทำให้เกิดขึ้น
เพราะฉะนั้น เวลาที่ฟังธรรมจะสอดคล้องกัน ถ้าเป็นความเข้าใจที่ละเอียด และก็ไม่ลืม จะรู้ว่าถ้ากล่าวถึงกัมมชรูปหมายความถึงรูปที่เกิดเพราะกรรมเป็นสมุฏฐาน ไม่ใช่สมุฏฐานอื่นเลย เห็นกำลังของกรรมไหม ทำให้จักขุปสาทรูปเกิดได้ซึ่งใครก็ทำให้จักขุปสาทรูปเกิดไม่ได้เลย โสตปสาทรูปก็เกิดเพราะกรรม แต่รูปที่เกิดแต่ละกลาปแต่ละกลุ่มจะมีสมุฏฐานต่างๆ กัน รูปที่เกิดเพราะกรรมไม่ได้เกิดเพราะจิตเป็นสมุฏฐาน ไม่ได้เกิดเพราะอุตุเป็นสมุฏฐาน ไม่ได้เกิดเพราะอาหารเป็นสมุฏฐาน
เพราะฉะนั้น ถามอีกครั้งหนึ่งว่า ระหว่างที่เป็นภวังคจิตมีรูปเกิดหรือไม่ ต้องมี เพราะกัมมชรูปเกิดทุกอนุขณะของจิต จะไม่มีใครลืมอีกแล้วใช่ไหม จะหลับจะตื่นเมื่อไหร่ก็ตาม กรรมทำให้กัมชรูปเกิดทุกอนุขณะของจิต (ถอดเทปไม่ครบ)
ที่มา ...