ผู้ฟังกับผู้แสดงเรื่องวิถีจิตควรเข้าใจในขั้นการฟังอย่างไร
ผู้ฟัง ในชีวิตประจำวันเราฟังเรื่องราวจากพระไตรปิฎกซึ่งแสดงอย่างละเอียดในเรื่องวิถีจิต สภาพจิต และความเข้าใจในขั้นการฟัง จะส่องให้เห็นปัญญาหรือส่องความเข้าใจว่าผู้ฟังกับผู้แสดงควรจะเข้าใจอย่างไร
ท่านอาจารย์ เมื่อเข้าใจแล้วก็ไม่ลืมเท่านั้นเอง ในเรื่องของจิต ๔ ชาติ เพราะเหตุว่าเมื่อกล่าวถึงแล้วปฏิสนธิเป็นวิบาก ภวังค์เป็นวิบาก ปัญจทวาราวัชชนจิตหรือมโนทวาราวัชชนจิตที่เกิดใน ๖ ทวารเป็นกิริยา ก็เป็นการกลาวถึงจิต ๒ ชาติแล้ว เหลืออีก ๒ ชาติ คือ กุศลจิต และอกุศลจิตซึ่งเกิดต่อ หลังจากที่วิถีจิตแรก คือ ปัญจทวาราวัชชนจิตทางปัญจทวารดับไป จักขุวิญญาณหรือโสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณเกิดต่อ คือในขณะใดก็ตามที่เห็น ให้ทราบว่าก่อนจิตเห็นจะเกิดได้ก็ต้องมีกิริยาจิตเกิดก่อน แต่ไม่ได้หมายความว่าให้ไปรู้ แต่ให้เข้าใจความละเอียดให้ถูกต้อง ถึงความเป็นอนัตตา เพราะว่าที่เราฟังธรรมทั้งหมดเริ่มจากธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา เพียงเท่านี้ก็ยังไม่สามารถที่จะละการยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นเราได้ ต่อเมื่อได้ฟังละเอียดขึ้นๆ ทั้งหมดที่ได้ฟังก็จะเป็นเครื่องที่จะปรุงแต่งให้ค่อยๆ เข้าใจในความเป็นอนัตตาของสภาพธรรมจนกว่าจะถึงระดับที่สามารถที่สติสัมปชัญญะจะเกิดเป็นสติปัฏฐานระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ได้เข้าใจแล้วจากการฟังโดยความเป็นอนัตตา
ที่มา ...