ทิฏฐิเจตสิกเกิดกับโลภมูลจิต
ผู้ฟัง ทิฏฐิมีประกอบกับโทสะ โมหะด้วย หรือไม่
ท่านอาจารย์ ทิฏฐิเจตสิกจะไม่เกิดกับโมหมูลจิต และโทสมูลจิต นี่เป็นความละเอียด เหมือนกับว่าขณะนี้จิตเห็นกับจิตได้ยินไม่ได้เกิดพร้อมกัน ทั้งๆ ที่ดูเหมือนว่าสิ่งที่ปรากฏทางตาก็ยังคงอยู่ แล้วก็มีการได้ยินด้วย เพราะฉะนั้นสำหรับทิฏฐิเจตสิกเป็นความยินดีในความเห็นผิด ยึดมั่นในความเห็นผิดจึงต้องเกิดร่วมกับโลภมูลจิตเท่านั้น ไม่เกิดร่วมกับโทสมูลจิต ไม่เกิดร่วมกับโมหมูลจิต
ผู้ฟัง โทสะ คือ โกรธ
ท่านอาจารย์ ขณะเดียวดับแล้ว ไม่ใช่โลภะ ไม่มีความเห็นเกิดร่วมด้วย
ผู้ฟัง ผมโกรธ ผมจะทุบ ผมจะตี
ท่านอาจารย์ หลายขณะเลย จิตเกิดดับทีละหนึ่งขณะ แล้วความรวดเร็วทำให้ดูเสมือนว่าต่อกันเป็นคุณเด่นพงศ์ทั้งวัน
ผู้ฟัง ผมมีความรู้สึกว่าถ้าตายแล้วไม่เกิดอีก ก็จะฆ่าเลย
ท่านอาจารย์ คนละขณะ ตั้งแต่ขณะที่เป็นภวังค์ เป็นปัญจทวาราวัชชนะ หรือมโนทวาราวัชชนะทีละหนึ่งขณะ อย่างนี้คือการที่จะเข้าใจถูกขึ้นว่าไม่มีเรา เพราะเป็นจิตแต่ละประเภทที่เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย เกิดแล้วก็ดับไป แล้วก็เป็นอนัตรปัจจัยให้จิตขณะต่อไปเกิดขึ้น
ที่มา ...