ฟังเพื่อเข้าใจและเพื่ออบรมความเห็นถูก
ท่านอาจารย์ การศึกษาไม่ใช่ตัวหนังสือ แต่ศึกษาแล้วให้เข้าใจว่ากำลังศึกษาสิ่งที่มีจริงๆ ที่กำลังปรากฏ ไม่ว่าจะพูดเรื่องโลภมูลจิต มีทิฏฐิเกิดร่วมด้วย เกิดร่วมกับอุเบกขาหรือว่าเกิดร่วมกับโสมนัสเวทนามีกำลังมากหรือว่ามีกำลังน้อย
ผู้ฟัง จะกล่าวได้ไหมว่าท่านอาจารย์จะกล่าวอย่างไรก็คงไม่มีทางรู้ได้เด็ดขาดเพราะว่าเราไม่เคยประจักษ์จนกว่าจะบรรลุเป็นพระโสดาบัน
ท่านอาจารย์ แล้วก็จะเห็นพระคุณของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่ได้ทำให้เราเข้าใจเพียงปริยัติเรื่องราวของสภาพธรรม แต่ทรงแสดงหนทางที่จะทำให้อบรมจนสามารถประจักษ์แจ้งความจริงตามที่ทรงแสดง จนกระทั่งดับกิเลสได้เป็นสมุทเฉท นี่คือประโยชน์ของการศึกษา หรือการฟังพระธรรมในแต่ละภพแต่ละชาติ ถ้าเป็นเรื่องราวที่เราจำไว้ทั้งนั้นเลยชาติหน้าก็ลืม ไม่ต้องชาติหน้า ลองไปหยิบพระไตรปิฎกหรือว่าจะส่วนหนึ่งส่วนใดก็ได้ เช่น ปฏิสัมภิทามรรค อ่านไปสักสองสามหน้า พอวางลงไปจำได้หรือไม่
ผู้ฟัง ไม่ได้
ท่านอาจารย์ เพราะความเข้าใจของเราถึงความเข้าใจนั้นหรือไม่ นี่เป็นสิ่งที่จะทำให้เห็นถึงความต่างของพระปัญญาคุณของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า และผู้ที่ไม่ได้ฟังพระธรรมเลยกับผู้ที่เริ่มฟัง ผู้ที่เริ่มฟังค่อยๆ มีความเข้าใจขึ้น แต่ต้องไม่ประมาท ต้องรู้จุดประสงค์จริงๆ ว่า ฟังเพื่อเข้าใจเพื่ออบรมความเห็นถูกให้เป็นสัจจญาณที่มั่นคง ที่จะไม่ไปหาทางอื่นนอกจากรู้ว่าขณะนี้มีสิ่งที่กำลังปรากฏ การฟัง ฟังเรื่องสิ่งที่กำลังปรากฏ การเข้าใจ เข้าใจเรื่องสิ่งที่กำลังปรากฏเป็นขั้นปริยัติ จนกว่าจะค่อยๆ รู้ลักษณะ ซึ่งสิ่งที่กำลังปรากฏมีลักษณะเฉพาะแต่ละอย่างไม่ปะปนกันเลย ไม่ว่าจะเป็นจิต ไม่ว่าจะเป็นเจตสิก ไม่ว่าจะเป็นรูป
ที่มา ...