สภาพธรรมที่ยังไม่ปรากฎ
อ.ธิดารัตน์ ในขณะที่เห็นจะมีการยึดทั้งรูปธรรม และก็นามธรรม ก็คืออย่างเช่นจิตที่เห็น เราเห็น จะเข้าใจได้อย่างไรว่าขณะไหนเรายึดรูปธรรมว่าเป็นตัวตนหรือว่ายึดในลักษณะของจิตเห็นซึ่งเป็นสภาพรู้
ท่านอาจารย์ จะเข้าใจเวลาที่การยึดถือเกิดหรือว่าการยึดถือไม่ได้เกิด ขณะนี้เห็นแล้วชอบสิ่งที่ปรากฏ ไม่ได้คิดเรื่องเห็น ไม่ได้ไปยึดเรื่องเห็นอะไรทั้งสิ้น แต่กำลังชอบสิ่งที่ปรากฏ เพราะฉะนั้นอะไรจะทำให้เรารู้ได้ว่าไม่ใช่เรา ลักษณะของความพอใจ และถ้าไม่รู้แล้วเราจะไปหาสิ่งที่ไม่ได้ปรากฏในขณะนั้น เพราะฉะนั้นสติสัมปชัญญะก็คือรู้สิ่งที่ปรากฏ ไม่ใช่ไปฟังมาแล้วก็จะไปรู้สิ่งอื่นซึ่งไม่ได้ปรากฏในขณะนั้น ขณะนี้ที่กำลังเห็นชอบหรือไม่ แค่ชอบยังไม่รู้เลย ทั้งๆ ที่กำลังชอบอยู่ใช่ไหม แล้วเราจะรู้อะไร ขณะที่มีความเห็นผิดเกิดขึ้นเกิดร่วมกับโลภะ แล้วแต่ว่าขณะนั้นจะเป็นอุเบกขาหรือโสมนัสก็เป็นจิตขณะหนึ่ง จัดว่าเป็นประเภทหนึ่งได้ เพราะว่าขณะนั้นต่างกับขณะที่ไม่มีทิฏฐิเกิดร่วมด้วย ต่างกับขณะที่ไม่ได้มีโสมนัสเกิดร่วมด้วย ต่างกับขณะที่ไม่มีกำลัง ขณะนี้มีทิฏฐิหรือไม่ แล้วขณะนั้นเวทนาความรู้สึกเป็นอย่างไร มีกำลังหรือไม่ ก็คือสามารถที่จะเข้าใจได้แทนที่จะไปคิดถึงชื่อก่อน
ที่มา ...