การคบมิตรชั่ว
ต่อไปก็คือการคบมิตรชั่ว ทุกคนไม่ได้อยู่คนเดียวแน่ แล้วใครจะเป็นมิตรสนิทหรือว่าการคบหมายถึงการไปมาหาสู่ ไม่ใช่เราจะไปดูถูกดูหมิ่นคนที่เห็นผิด เข้าใจผิด แต่ว่าไม่คบกับความเห็นผิด คือว่าไม่ไปมาหาสู่ ไม่คุ้นเคยที่จะไปรับความคิดเห็นผิดๆ เพราะว่าถ้ารู้ว่าคนใดเห็นผิด เราก็อาจจะเป็นมิตรโดยทางอื่นแต่ไม่ใช่โดยทางธรรม ช่วยเหลือเกื้อกูลได้แต่ทางฝ่ายความเห็นก็คนละเรื่อง แยกกันเพราะเหตุว่าเราก็ไม่สามารถที่จะไปเห็นผิดๆ อย่างนั้นได้ แต่ถ้าใครมีความเห็นผิดแล้วๆ เปลี่ยนไม่ได้ ยากที่จะเปลี่ยน ก็เป็นเรื่องที่ต่อไปก็คงจะเห็นผิดเป็นตอของวัฏฏะได้ ถ้าไม่เริ่มทิ้งความเห็นผิดนั้นก่อน เพราะว่าจะต้องมีความเห็นผิดหลายระดับจนกว่าจะถึงความเห็นถูกจริงๆ ถึงขั้นดับความเห็นผิดได้เป็นพระโสดาบัน บางคนเกรงใจมิตรมาก เกรงใจที่จะไม่พบปะ เกรงใจที่จะไม่ติดต่อคบหาสมาคม แต่ก็ต้องดูว่าความเกรงใจนั้นเกรงใจในเรื่องอะไร ถ้าเกรงใจในเรื่องความเห็น เราก็ไม่ได้เกื้อกูลใครเลย เพราะเหตุว่าเราเกรงใจในความเห็นอันนั้น แต่ถ้าเราคิดว่าเราเป็นเพื่อนที่ดี แล้วก็สามารถที่จะเกื้อกูลได้ก็ควรพยายามที่จะเกื้อกูลเท่าที่จะทำได้ แต่ถ้าปรากฏว่าสุดวิสัยที่จะเกื้อกูลได้ก็คือว่าทางที่ดีที่สุดก็คือว่าไม่คบกับความเห็นผิด แต่สำหรับบุคคลที่จะเกื้อกูล ถ้าสามารถที่จะเป็นเพื่อนกับทุกคนได้เพียงเพื่อเกื้อกูล แต่ไม่ใช่ไปรับความเห็นผิดมา แต่ก็แล้วแต่ว่าบุคคลนั้นมีความมั่นคงแค่ไหนในความเห็น ครั้งหนึ่งท่านอนาถบิณฑิกะท่านมีสหาย ๕๐๐ คน ซึ่งฝักใฝ่ในความเห็นอื่นของพวกนิครน พวกเดียรถีย์แต่ท่านก็มีความหวังดีต่อมิตรสหายนั้น ท่านก็พาไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคที่พระวิหารเชตวัน สหายเหล่านั้นได้ฟังธรรมก็เห็นจริง ถูกทุกอย่าง บำรุงพระพุทธศาสนาที่พระวิหารเชตวันนาน แต่พอถึงเวลาที่พระผู้มีพระภาคจะเสด็จไปจาริกที่อื่น ท่านเหล่านั้นก็กลับไปสู่ความเห็นผิดเหมือนเดิม เพราะฉะนั้นแต่ละคนก็ประมาทไม่ได้เลย ต้องมีความมั่นคงจริงๆ เห็นผิดคือต้องทิ้งไป ไม่ต้องไปเยื่อใยอะไรอีกกับสิ่งที่ผิด และสิ่งที่ถูกก็คือว่าต้องพิจารณาไตร่ตรองให้เป็นความเข้าใจที่ตรง และละเอียดยิ่งขึ้น นี่ก็คือเรื่องของการคบมิตรชั่ว ก็จะต้องนำมาแต่สิ่งที่เป็นภัยๆ ในด้านของความเห็น แต่ถ้ามิตรชั่วคนนั้นเป็นมิตรที่มีความประพฤติไม่ดี ก็อาจจะทำให้เราเป็นไปกับความประพฤติที่ไม่ดีนั้นได้ด้วย เพราะฉะนั้นตอนที่เป็นเด็กทุกคนก็เห็นความสำคัญใช่ไหม เพื่อนก็มีหลายประเภท มิตรที่ร่วมทุกข์ร่วมสุขก็มี พอเราลำบากเดือดร้อน เขาก็ช่วยได้ หรือมิตรที่คอยแนะนำสิ่งที่เป็นประโยชน์ก็มี มีความรู้ความเข้าใจอะไรก็แนะนำ นั่นก็เป็นในเรื่องของทางโลกฉันใด ในทางธรรมก็จะเห็นได้ว่าฝ่ายกุศลก็คือกุศล ฝ่ายอกุศลก็คืออกุศล
ที่มา ...