โยนิโสมนสิการ-ปัญญา

ผู้ฟัง โยนิโสมนสิการเหมือนกันไหม หรือไม่เหมือนอย่างไรกับปัญญา

ท่านอาจารย์ มนสิการเป็นสัพพจิตตสาธารณเจตสิกเกิดกับจิตทุกดวง แต่ปัญญาเป็นโสภณเจตสิก

ผู้ฟัง แต่ในขณะนั้นดูเหมือนมีปัญญาด้วย

ท่านอาจารย์ มนสิการเกิดกับจิตทุกประเภท เกิดกับโลภะ เกิดกับโทสะ เกิดกับโมหะ เกิดกับวิบาก เกิดกับปัญญา เพราะฉะนั้นถ้าเกิดกับปัญญาๆ เป็นสภาพที่รู้ เห็นถูก แต่มนสิการเป็นสภาพที่ใส่ใจด้วยดีในขณะนั้น ปัญญาจึงเห็นถูก

ผู้ฟัง ในที่นี้ท่านหมายเอามนสิการเจตสิกคือการใฝ่ใจด้วยปัญญา

ท่านอาจารย์ ด้วยดี แยบคาย ด้วยความถูกต้อง เป็นกุศล จะมีปัญญาเจตสิกเกิดร่วมด้วยหรือไม่มีแต่จิตนั้นก็เป็นกุศลเพราะโยนิโสมนสิการ

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 130