คลายเพราะรู้รอบ

ผู้ฟัง ถ้าอย่างนั้นตามการสะสมก็สามารถคลายได้บ้างใช่ไหม

ท่านอาจารย์ ก็มีหลายระดับ คลายระดับไหน ระดับธรรมดา ระดับชาวบ้าน หรือว่าระดับที่เป็นวิปัสสนาญาณ ที่สามารถที่จะรู้ว่าธาตุที่เรากล่าวถึง ธรรมที่เรากล่าวถึงลักษณะแท้ๆ ปรากฏเป็นอย่างไร ทีละอย่างนี่ต้องมีความชัดเจน เพราะฉะนั้นจึงเป็นญาตปริญญา เพราะว่าสามารถที่จะรู้รอบคือไม่มีความสงสัยในสิ่งที่กำลังปรากฏ ในลักษณะของนามธรรม และรูปธรรมนั้นๆ

ผู้ฟัง ถ้าฟังอย่างนี้ก็คงจะต้องเพียรศึกษาไป

ท่านอาจารย์ แต่ว่าดีกว่าเราเข้าใจผิดใช่ไหม คิดว่าใกล้แล้ว ถึงแล้ว ทำอย่างนั้นก็ได้ ทำอย่างนี้ก็ได้ซึ่งนั่นไม่ใช่หนทางเลย แต่ว่าเป็นหนทางผิด ไม่สามารถที่จะเป็นปัญญาที่เข้าใจลักษณะของสภาพธรรมได้

ที่มา ...

พื้นฐานพระอภิธรรม ตอนที่ 134