เวทนา ๓ เวทนา ๕
ผู้ฟัง เรียนถามเกี่ยวกับเรื่องเวทนาเพราะว่ามีทั้งเวทนา ๓ และ เวทนา ๕ บางครั้งก็ไม่ทราบว่ามีอุเบกขาหรืออทุกขมสุข ไม่ทราบว่าจะใช้ในกรณีไหน เวลาที่ฟังธรรมจะได้เข้าใจว่าเวทนา ๓ หมายถึงอะไร เวทนา ๕ หมายถึงอะไร
อ.วิชัย บางครั้งก็มีการจำแนกโดยเวทนา ๓ ก็คือหมายถึงว่ากล่าวถึง ทั้งทุกขเวทนา และโทมนัสรวมในทุกขเวทนา และสุขเวทนา และโสมนัสเวทนารวมใน สุขเวทนา ส่วนอุเบกขาหรืออทุกขมสุขเวทนาก็เป็นอย่างเดียวกัน แต่โดยมากจะใช้คำ ว่า อทุกขมสุข แต่บางแห่งใช้อุเบกขาเวทนาก็มี เพราะอุเบกขาจะมีความหมายเป็น ๑๐ อย่าง แต่ว่ามีความหมายหนึ่งคือเวทนุเบกขาซึ่งก็หมายถึงเวทนา อุเบกขาจะมีความ หมายกว้าง แต่ว่าถ้าอทุกขมสุขเวทนาก็หมายถึงเฉพาะเวทนาที่ไม่ใช่สุขไม่ใช่ทุกข์คือ อุเบกขาเวทนาเท่านั้น
ท่านอาจารย์ ถ้าเข้าใจแล้วว่าความรู้สึกมี ๓ อย่าง ถ้าไม่กล่าวแยกทาง กายกับทางใจ ถ้า ๕ อย่างก็คือแยกกายกับใจ จะใช้คำอะไรก็แล้วแต่
อ.ธิดารัตน์ ถ้าจะจำแนกโดยเวทนา ๓ อย่างสุขเวทนามีทั้ง ๒ ประเภทคือสุขหรือโสมนัสเวทนา แล้วก็มีสุขที่เกิดทางกาย จะมี ๒ อย่าง สุขที่เกิดทาง กายเกิดกับกายวิญญาณ ๑ อย่างแล้วก็สุขเวทนาซึ่งเป็นโสมนัสเวทนาซึ่งเกิดได้ทาง ใจ ๒ อย่าง ทุกข์ก็หมายถึงทุกข์ทางกายที่เป็นทุกขกายวิญญาณ และโทมนัสซึ่งเกิด ทางใจ ซึ่งท่านก็แยกไว้ ส่วนอทุกขมสุขซึ่งท่านก็หมายถึงอุเบกขาเวทนาอย่างเดียว
ที่มา ...