หนทางเดียวที่จะแก้ไขให้หมดปัญหา
ผู้ฟัง จริงๆ แล้วทราบว่าสภาพธรรมทุกอย่างเป็นอนัตตา และฝืนไม่ได้แต่ขณะที่เราไม่ชอบโทสะ แล้วก็อยากจะใช้คำว่า “อยาก” แต่จริงๆ ก็คือสิ่งที่ถูกต้อง
ท่านอาจารย์ เรากลัวกิเลสอีกประเภทหนึ่งคือโลภะ ไม่จากไปไหนเลย ไม่อย่างหนึ่งก็อย่างใด
ผู้ฟัง แต่เราควรจะเจริญเมตตา
ท่านอาจารย์ ไม่ใช่ว่าเราควร ถ้ามีปัญญาเข้าใจว่าทุกคนต่างกันตามการสะสมคนนั้นก็อาจจะไม่อยากให้เราเป็นอย่างนี้ก็ได้ เราไม่รู้ใจเขา ใจของเราเพียงแต่ไม่อยากจะให้เขาเป็นอย่างนั้น ใช่ไหม นี่คือใจเรา แต่คนที่เราไม่ชอบ เขาก็อาจจะไม่ชอบเราเขาก็ไม่อยากให้เราเป็นอย่างนี้โดยที่เราก็ไม่รู้ใจเขา
ผู้ฟัง แล้วเราจะเปลี่ยนแนวคิด
ท่านอาจารย์ ก็คือว่าทุกคนต่างกันตามการสะสม ใครที่มีกาย วาจา ไม่ดีเพราะไม่รู้ ถ้ารู้เขาอยากจะเป็นอย่างนั้นไหม เพราะฉะนั้น ทั้งหมดคือความไม่รู้ เพราะฉะนั้น ถ้ามีเมตตาไม่ว่าทางหนึ่งทางใดที่จะทำให้เข้ารู้ขึ้น เข้าใจถูกขึ้น นั่นเป็นประโยชน์สูงสุด
เพราะฉะนั้น พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า และพระสาวกแสดงธรรมเพราะรู้ว่าเป็นหนทางเดียวจริงๆ ที่จะแก้ไขทุกอย่างที่เกิดเพราะอกุศล ไม่ว่าจะเกิดที่ไหน มีปัญหาทั้งนั้น จะไม่มีปัญหาได้ยังไงถ้ายังมีอกุศล เพราะฉะนั้นก็ให้เขาเข้าใจเพื่อที่จะสามารถที่จะดับอกุศลก็จะหมดปัญหา แต่ถ้ายังมีอกุศลอยู่ก็ยังมีปัญหา วันนี้ที่บ้านคุณสุกัญญามีปัญหาไหม
ผู้ฟัง มี
ท่านอาจารย์ แน่นอน ต้องมีทุกคน เพียงแต่ว่าเราจะรู้ว่าเป็นปัญหาหรือเปล่า และข้อสำคัญคือจะแก้ที่ไหน ข้อสำคัญที่สุด ถ้าคิดจะแก้คนอื่นไม่มีทาง ไม่มีทางเลยแม้แต่ตัวเองฟังพระธรรมแล้วๆ ก็มีการแม้คิดที่จะแก้หรือเปล่า คิดที่จะเมตตาหรือเปล่า
ผู้ฟัง ในขณะที่อกุศลจิตของตัวเราเองเกิด เรายังเมตตาตัวเราเองไม่ได้เลย นับประสาอะไรกับอกุศลจิตของคนอื่น ถ้าจะให้คิดว่าเขาไม่ได้รับการอบรมหรือว่าเขาเป็นเช่นนั้น หรือเขาเป็นยังไง ตัวเราเองขณะนั้นยังอุดมไปด้วยอกุศล
ท่านอาจารย์ แล้วคุณสุกัญญาจะเมตตาตัวเองได้ยังไง ก็ต้องมีสองตัว แต่ความจริงไม่ใช่อย่างนั้น ความรู้สึก ความเข้าใจ ความเห็นใจ สะสมมากๆ ก็เกิดได้ มีใครอยากจะมีความทุกข์ มีใครอยากจะยากจน มีใครอยากจะมีกิเลสเยอะๆ
ผู้ฟัง ไม่มี
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้น มีเพราะเหตุปัจจัย เพราะฉะนั้น ก็ให้เขาเกิดปัญญาเท่านั้นที่จะช่วยได้ แก้ตรงจุดจริงๆ คือให้เขามีความเห็นที่ถูกต้อง มีปัญญา
ผู้ฟัง คำว่า เมตตาตัวเอง เป็นอย่างไร
กุล เมตตาจะต้องมีสัตว์ บุคคล เป็นอารมณ์ ขณะนั้นมีความเป็นมิตรเป็นเพื่อนกับบุคคลอื่นหรือเปล่า ซึ่งก็ไม่ใช่กับตัวเอง แตกต่างกัน
เพราะฉะนั้น ขณะที่เมตตาเกิด ขณะนั้นเราไม่โกรธแน่นอนเพราะเป็นฝ่ายกุศล เพราะฉะนั้นเราจะเห็นในชีวิตประจำวันได้ว่าเวลาเราเกิดโทสะไม่พอใจในบุคคลอื่น หรือว่าในสิ่งต่างๆ ก็ตามขณะนั้นเราขาดเมตตา แต่ถ้าขณะใดเรากุศลจิตเกิดขึ้น เมตตาเราเกิดแล้ว เพราะว่าเป็นสภาพธรรมที่ตรงกันข้าม
ที่มา ...