มัจฉริยะ
ผู้ฟัง สภาพของโทสะ จากที่ได้เรียนมาก็ทราบว่ามัจฉริยะที่เกิดกับโทสะ
ท่านอาจารย์ โทสเจตสิกกับมัจฉริยเจตสิกต่างกัน
ผู้ฟัง แต่ลักษณะของมัจฉริยะ เวลาเกิดขึ้นครั้งใดมีความรู้สึกว่ามีความติดข้อง เลยมีความรู้สึกสับสน คิดว่าเกิดกับโลภะอยู่เรื่อยเลย
ท่านอาจารย์ โลภะเป็นสภาพที่ติดข้อง ขณะที่ติดข้อง ความรู้สึกจะเป็นยังไงต้องรู้ถึงเวทนาเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย ขณะที่กำลังติดข้อง มีความพอใจในสิ่งที่กำลังติดข้อง แล้วแต่ว่าขณะนั้นจะเป็นอุเบกขาหรือเป็นโสมนัสเวทนา แต่เวลาที่มัจฉริยะเกิดรู้สึกพอใจหรือเปล่า
ผู้ฟัง มีหวงแหน
ท่านอาจารย์ ไม่พอใจใช่ไหมขณะนั้น เวลามีมัจฉริยะความตระหนี่หวงแหน เพราะเหตุว่าไม่ต้องการให้สิ่งซึ่งพอใจสาธารณะกับบุคคลอื่น อยากจะให้เป็นของเราเท่านั้น ขณะที่กำลังติดข้องเป็นลักษณะของโลภะ แต่ขณะที่ไม่ต้องการที่จะให้สิ่งของนั้นเป็นของ บุคคลอื่นหรือว่าสาธารณะกับคนอื่น แบ่งปันร่วมกันกับบุคคลอื่น สังเกตได้จากเวทนาความรู้สึกว่าขณะนั้นไม่ปกติ ขณะนั้นต้องเป็นโทมนัสเวทนา และความรู้สึกก็ขณะนั้นไม่สบายใจ และก็มีโทสะเกิดร่วมด้วยคือปฏิฆะตรงกันข้ามกับโลภะ เพราะฉะนั้น มัจฉริยะก็เกิดกับโทสมูลจิต
ที่มา ...