เมตตาทางกายกรรม วจีกรรม มโนกรรมเป็นอย่างไร
เพราะฉะนั้น ถ้าเราไม่ลืม ว่าแท้ที่จริง ทุกคนได้กระทำกรรมมาแล้ว และก็ได้มีผลของกรรมเกิดขึ้นในขณะที่เห็นบ้าง ได้ยินบ้าง สิ่งที่ปรากฏเหมือนกันหมดเลย แต่ใจของเราต่างหาก ที่คิดรำคาญ หรือว่าเป็นเรื่องเป็นราวต่างๆ ที่ไม่น่าพอใจ เพราะฉะนั้น ถ้าขณะนั้นเป็นกายกรรม วจีกรรม มโนกรรมของเรา เพราะว่าจริงๆ แล้วเวลาที่มีคนอื่น ชั่วขณะที่คิด ถ้าไม่คิดเรื่องยาวๆ ของคนนั้น ว่าเป็นลูก เป็นหลาน ทำอะไรต่างๆ ที่เราไม่พอใจ ก็จะไม่มีเลย แสดงให้เห็นว่า เราต้องแยก เข้าใจถูกต้องในโลกของปรมัตถธรรม กับ ในโลกของบัญญัติเรื่องราวต่างๆ ซึ่งหลังเห็นแล้ว ไม่มีใครหยุดคิดได้เลย แล้วแต่ว่าจะคิดเป็นอะไรก็ตามแต่ แต่ให้ทราบว่า ถ้าเป็นผู้ที่มีเมตตาจริงๆ คือ เรา บุคคลอื่นขณะนั้นเป็นแต่เพียงเรื่องที่เราคิดถึง แต่เราจะไปให้เขามีเมตตาอย่างเรากำลังมีไม่ได้ จะให้เขามีกุศลจิตอย่างที่เรากำลังมี ไม่ได้ แต่เมตตาของเราพร้อมทั้งกาย วาจา ใจหรือเปล่า ถ้าเป็นกายกรรม เราเคยอาจจะทำการช่วยเหลือแบบกระแทกกระทั้นรุนแรง ก็จะเป็นความอ่อนโยนขึ้น เพราะรู้ว่าจริงๆ แล้วกาย วาจา ที่เป็นไป เป็นไปตามสภาพของจิต ถ้าจิตดี กายก็จะดี การกระทำทุกอย่างก็จะอ่อนโยนนุ่มนวล เพราะขณะนั้นเป็นไปตามสภาพของจิตที่ดี ใครรู้ เราเอง เป็นฝ่ายที่รู้ แม้แต่การเปลี่ยนทีท่าอาการ ก็เพราะจิตขณะนั้น เราก็รู้อีกว่า เพราะถ้าจิตขณะนั้นเป็นอกุศลก็จะเป็นอย่างหนึ่ง แต่พอกุศลเกิดขึ้น มีความเมตตาทางกายเกิดขึ้น การกระทำทางกาย ก็เป็นอีกอย่างหนึ่ง ทางวาจาก็เช่นเดียวกัน ถ้าเขายังไม่สามารถจะรับรู้พระธรรมได้ เราก็มีวาจาด้วยความเมตตาประการอื่นตามความสามารถที่จะกระทำต่อเขาได้ มีวาจาที่น่าฟัง และพร้อมกันนั้น การที่จะอบรมหรือสอนใครต้องดูกำลังของผู้รับด้วย ถ้าเป็นเด็ก เราจะสอนอย่างผู้ใหญ่ เป็นไม่ได้เลย และถ้าเป็นผู้ใหญ่ที่ไม่ได้สะสมมาที่จะใคร่ครวญไตร่ตรองพระธรรม เขาก็รับไม่ได้อีกเหมือนกัน แต่เราอาจจะแทรกเมื่อถึงกาลที่สมควรด้วยคำเล็กๆ น้อยๆ ขณะนั้นก็เป็นเมตตา เป็นวจีกรรม ทางมโนกรรม ก็คือว่า รู้เลยว่ายังไงๆ ก็ตามเราไม่พ้นจากสิ่งที่เราได้กระทำมาแล้ว เพราะฉะนั้น แม้แต่คิดถึงใคร เคยขุ่นข้อง เคยไม่พอใจ ขณะนั้นคิดด้วยความเมตตาว่าบุคคลใดก็ตามที่ได้กระทำอกุศลกรรมไว้แล้ว เมื่อถึงกาลที่อกุศลกรรมให้ผล ใครก็ช่วยไม่ได้ มารดาบิดาก็ช่วยไม่ได้ ญาติพี่น้องมิตรสหายก็ช่วยไม่ได้ ก็จะทำให้เรามีแต่การที่จะคิดเป็นมิตร และก็ช่วยเหลือคนอื่น
ที่มา ...