เริ่มเข้าใจความเป็นธรรม ในสิ่งที่กำลังปรากฏแค่ไหน
ผู้ฟัง โยนิโสเป็นเหตุใกล้ของสติปัญญา เย็น ร้อน อ่อน แข็ง เราไม่ได้ไประลึกตรงนี้ อย่างเช่นอากาศร้อน เราก็เกิดเบื่อ เบื่อก็เป็นอาการของโทสะ เย็นหนาวไปก็เบื่อ ไม่ไหว อย่างนี้เป็นต้นใช่ไหม
ท่านอาจารย์ เพราะว่าสะสมอกุศลมานานมากด้วยความไม่รู้ จนกว่าจะค่อยๆ รู้ตามความเป็นจริง กว่าจะดับกิเลสได้ต้องถึงความเป็นพระอริยบุคคล
ผู้ฟัง ทีนี้ค่อยๆ ไปเรื่อยๆ ปล่อยไปเรื่อยๆ
ท่านอาจารย์ ไม่มีคำว่าปล่อย เพราะว่าถ้าปล่อยคือเรา แต่ความจริงสภาพธรรมทุกขณะเกิดเพราะเหตุปัจจัย และสิ่งใดก็ตามที่กำลังปรากฏต้องหมายความว่าสิ่งนั้นเกิดแล้วจึงปรากฏ เพราะฉะนั้น ใครไปทำก่อนที่จะให้สิ่งนี้เกิด ไม่ว่าจะเป็นโยนิโส อโยนิโส ก็คือแล้วแต่การสะสมว่ากุศลจิตเกิดเมื่อไหร่ก็รู้ได้ว่าสะสมขณะนั้นที่จะเป็นปัจจัยให้กุศลจิตเกิด ไม่ใช่เราทั้งหมด เพราะสิ่งนี้เกิดแล้วก่อนที่ใครจะไปทำได้ กำลังปรากฏอยู่ก็เกิดแล้วๆ ก็ดับแล้วด้วย
ผู้ฟัง ดังนั้นเราจึงไปโยนิโส
ท่านอาจารย์ ไม่ต้องคิดเรื่องเราจะโยนิโสเลย ให้เข้าใจ
ผู้ฟัง คิดในสิ่งที่สมมติผ่านไปแล้ว แก้ไขไม่ได้ด้วย สัญญาจำแต่สิ่งที่มันผ่านมาไม่ค่อยดี เป็นฉันทะ ตั้งหลายนัยมันรวมๆ กันอยู่
ท่านอาจารย์ ทั้งหมดเป็นชื่อมากมาย แต่ขณะนี้สภาพธรรมที่กำลังปรากฏมีจริง และเราเริ่มเข้าใจความเป็นธรรม ไม่ใช่เรา ในสิ่งที่กำลังปรากฏแค่ไหน นี่ก็คือทุกคนเป็นผู้ตรงที่จะรู้ ฟังเพื่อให้เข้าใจถูกต้องในความเป็นจริงของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ
ที่มา ...