ความจริงแห่งชีวิต [94] การให้ผลของกรรมต้อง ถึงพร้อม ด้วย สมบัติ และ วิบัติ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ข้อความในมโนรถปูรณีอรรถกถา อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ วรรคที่ ๔ นิทานสูตร ข้อ ๔๗๓ แสดงปริยายแห่งพระอภิธรรมจำแนกกรรมไว้ ๑๖ ประการ เป็นอกุศลกรรม ๘ และกุศลกรรม ๘ คือ อกุศลกรรมและกุศลกรรมที่จะให้ผลได้นั้นต้องถึงพร้อมด้วยสมบัติ และวิบัติ คือ
กัมมสมาทานฝ่ายบาปบางอย่าง
คติสมบัติห้ามไว้ย่อมไม่ให้ผลมีอยู่ ๑
กัมมสมาทานฝ่ายบาปบางอย่าง
อุปธิสมบัติห้ามไว้ย่อมไม่ให้ผลมีอยู่ ๑
กัมมสมาทานฝ่ายบาปบางอย่าง
กาลสมบัติห้ามไว้ย่อมไม่ให้ผลมีอยู่ ๑
กัมมสมาทานฝ่ายบาปบางอย่าง
ปโยคสมบัติห้ามไว้ย่อมไม่ให้ผลมีอยู่ ๑
แสดงว่าเมื่อบุคคลใดถึงพร้อมด้วยคติสมบัติ อุปธิสมบัติ กาลสมบัติ หรือปโยคสมบัติ อกุศลกรรมบางอย่างย่อมไม่มีโอกาสให้ผล
ส่วนอกุศลกรรมบางอย่าง
อาศัยคติวิบัติย่อมให้ผลมีอยู่ ๑
ส่วนอกุศลกรรมบางอย่าง
อาศัยอุปธิวิบัติย่อมให้ผลมีอยู่ ๑
ส่วนอกุศลกรรมบางอย่าง
อาศัยกาลวิบัติย่อมให้ผลมีอยู่ ๑
ส่วนอกุศลกรรมบางอย่าง
อาศัยปโยควิบัติ ย่อมให้ผลมีอยู่ ๑
ทางฝ่ายกุศลกรรม ๘ ประการ คือ เมื่อบุคคลใดถึงพร้อมด้วยคติวิบัติ ๑ อุปธิวิบัติ ๑ กาลวิบัติ ๑ ปโยควิบัติ ๑ กุศลกรรมบางอย่างย่อมไม่มีโอกาสให้ผล และกุศลกรรมที่จะให้ผลได้นั้นต้องอาศัยคติสมบัติ ๑ อุปธิสมบัติ ๑ กาลสมบัติ ๑ ปโยคสมบัติ ๑
โดย อาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ จัดพิมพ์เผยแพร่ โดย คณะกรรมการ ศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎร เนื่องในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนม์พรรษา ครบ ๗๕ พรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช วันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๔๕
ขอเชิญอ่านหรือดาวน์โหลดหนังสือ ...
ขอเชิญอ่านตอนต่อไป ...
ขออนุโมทนา
ขออุทิศกุศล แด่ คุณพ่อ คุณแม่ และสรรพสัตว์