ความเข้าใจเรื่องการปฏิบัติธรรม ตอนที่ ๑

ข้อความบางตอนจากการสนทนาธรรม ณ "บ้านมิ่งโมฬี" อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรีวันที่ ๗-๘ กันยายน ๒๕๕๓ ถอดเทปบันทึกเสียงโดยคุณย่าสงวน สุจริตกุล

ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านค่ะ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ท่านผู้ฟัง กราบเรียนท่านอาจารย์ และวิทยากรทุกท่าน ขออนุญาตถามท่านอาจารย์เรื่อง "สมาธิ" เพราะว่า จากการศึกษาธรรมจากหลายๆ ที่ จะมีการฟังธรรม แล้วก็จะมีการที่เรียกว่า "ปฏิบัติธรรม" คือ "การนั่งสมาธิ" ด้วย ในประเทศไทย ประมาณ ๙๐% ที่จะมีการฟังธรรมแล้วก็ "เจริญสมาธิ" ไปด้วย

เมื่อเช้า ท่านอาจารย์นิภัทร ท่านกล่าวถึง "การสำรวมจิต" ฯ ในการปฏิบัติธรรม จะมีการกล่าวถึง "การเจริญสมาธิ" เพื่อคล้ายๆ จะให้ "จิตสำรวม" หรือให้ "จิตตั้งมั่น" ซึ่งก็ไม่แน่ใจ ว่าเป็นวิธีที่ถูกต้อง จะเจริญสมาธิอย่างไร เนื่องจากในบ้านเรา มีครูบาอาจารย์ที่เป็นพระภิกษุ ที่ท่านปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ และเห็นผลหลายท่านจึงได้นำเอาผลของการปฏิบัติมาเผยแพร่และสั่งสอนแก่ผู้ที่ศึกษาธรรมว่า การเจริญสมาธินี้ค่อนข้างสำคัญเพราะว่าจิตของเรามักจะกวัดแกว่งไป เปรียบเสมือนลิง ซึ่งไม่อยู่นิ่ง ดังนั้น การเจริญสมาธิ จะทำให้จิตสำรวม เมื่อจิตสำรวมแล้ว การพิจารณาธรรมจะชัดเจนขึ้น เปรียบเสมือนน้ำที่ขุ่น จะไม่เห็นอะไร แต่การเจริญสมาธิ เปรียบเสมือนน้ำใส ท่านกล่าวว่า จะทำให้เห็นสัจจธรรม ดีขึ้น บางที ท่านก็กล่าวว่า การที่จิตรวมเป็นหนึ่งนี้ จะทำให้สามารถพิจารณาสัจจธรรมได้ ในที่นี้ หมายถึง พระธรรมที่ได้ศึกษามาและนำมาพิจารณา ตอนที่จิตเป็นสมาธิ ท่านกล่าวว่าอย่างนั้น. ในการปฏิบัติธรรม หลายๆ แห่ง ก็จะแนะนำให้เจริญสมาธิประกอบไปด้วย

ผมอยากเรียนถามท่านอาจารย์ว่า ที่ถูกต้อง ในการเจริญสมาธินั้น ควรจะปฏิบัติอย่างไร จึงจะเรียกว่า "ปฏิบัติถูกต้อง"