อริยสัจจ์ทั้ง ๔ มีวนรอบ ๓ มีอาการ ๑๒คืออะไรครับ

 
Thirachat.P
วันที่  3 ก.ค. 2554
หมายเลข  18669
อ่าน  49,076

อริยสัจจ์ทั้ง ๔ มีวนรอบ ๓ มีอาการ ๑๒ คืออะไรครับ


  ความคิดเห็นที่ 1  
 
paderm
วันที่ 3 ก.ค. 2554

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

การจะดับกิเลสได้ ถึงความเป็นพระอริยบุคคล ต้องเป็นเรื่องของปัญญาอย่างแท้จริง ดังนั้น การรู้ความจริงในอริยสัจ ๔ ก็เป็นปัญญาเช่นกัน การถึงการดับกิเลสได้ ก็ต้องเป็นปัญญา เข้าใจอริยสัจ ๔ อย่างถูกต้อง แจ่งแจ้ง ซึ่งปัญญา ในการรู้อริยสัจ ๔ ตามความเป็นจริง มี ๓ ซึ่งมีแสดงไว้ในพระไตรปิฎก คือ สัจจญาณ กิจญาณ และ กตญาณ

สัจจญาณ คือ ปัญญาที่รู้ความจริงในอริยสัจ ๔ เช่น รู้ว่านี้ทุกข์ รู้ด้วยปัญญา ด้วยความมั่นคงว่า ทุกข์ คือ สภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ ไม่ใช่เพียงความปวดเมื่อยเท่านั้น แต่เป็นสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ที่เกิดขึ้นและดับไป ปัญญาที่รู้ความจริงในความเป็นทุกข์อริยสัจ เป็นสัจจญาณ แต่สัจจญาณจะมีได้ก็ต้องอาศัยการฟังพระธรรม จนปัญญามั่นคง เห็นถูกว่า สภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้เองที่เป็นทุกข์ นี่คือสัจจญาณในทุกขอริยสัจ และปัญญาที่รู้ความจริงในสมุทัยสัจจะ ว่าเป็นอย่างนี้ คือ รู้ตัณหา โลภะ ตามความเป็นจริงว่าเป็นอย่างนี้ โดยสัจจะอื่นๆ ก็โดยนัยเดียว คือรู้ในพระนิพพานในขั้นการฟัง ตามความเป็นจริงและรู้ในหนทางดับทุกข์ คือ อริยมรรค ตามความเป็นจริงครับ นี่คือสัจจญาณ ปัญญา ในอริยสัจ ๔ ซึ่งสัจจญาณก็มีหลายระดับ ตามระดับปัญญา

เชิญคลิกอ่านที่นี่ครับ.... สัจจญาณ

 
  ความคิดเห็นที่ 2  
 
paderm
วันที่ 3 ก.ค. 2554

กิจญาณ คือ ปัญญาที่รู้หน้าที่ กิจที่ควรทำในอริยสัจ ๔ เช่น ปัญญาที่รู้ว่าทุกขอริยสัจควรกำหนดรู้ รู้ว่าสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ ควรกำหนดรู้ รู้ด้วยปัญญา ที่สติปัฏฐานเกิดรู้ความจริงในขณะนี้ของสภาพธรรมว่าเป็นธรรมไม่ใชเรา ดั้งนั้นจึงไม่มีเราที่ไปกำหนดรู้ แต่เป็นหน้าที่ของปัญญาว่า ทุกข์ควรกำหนดรู้ คือ ปัญญาเกิดรู้ความจริงของสภาพธรรมนั่นเอง ขณะที่สติปัฏฐานเกิด รู้ความจริงของสภาพธรรมและปัญญาที่เป็นระดับวิปัสสนาญาณ เป็นต้น เป็นกิจญาณในทุกขอริยสัจ

ปัญญาที่รู้กิจหน้าที่ใน สมุทัยสัจจะ ว่า โลภะ เป็นสิ่งที่ควรละ ด้วยปัญญาระดับสูง เป็นกิจญานในสมุทัยสัจจะ ปัญญาที่รู้ความจริงในนิโรธสัจจะ คือ รู้ความจริงว่าควรทำให้แจ้ง ให้ถึงพระนิพพาน ด้วยปัญญาระดับสูง เป็นกิจญานในนิโรธสัจจะ

ปัญญาที่รู้ตามความเป็นจริงว่า หนทางในการดับกิเลส คือ สติปัฏฐาน ๔ อริยมรรค ควรเจริญ ควรอบรมให้มาก ปัญญารู้เช่นนี้ เป็นกิจญาณในอริยสัจข้อสุดท้ายที่เป็นหนทางดับกิเลสครับ นั่นคือ มรรคอริยสัจจะ

เชิญคลิกอ่านที่นี่ครับ... กิจญาณ

 
  ความคิดเห็นที่ 3  
 
paderm
วันที่ 3 ก.ค. 2554

กตญาณ คือ ปัญญาที่รู้แจ้งในกิจ ที่ได้ทำแล้วในอริยสัจ 4 ตามความเป็นจริง อันหมายถึงการบรรลุธรรม ดับกิเลสได้นั่นเองครับ เชิญคลิกอ่านที่นี่..กตญาณ

ดังนั้น ปัญญา ๓ ระดับ คือ สัจจญาณ กิจจญาณ และ กตญาณ ในอริยสัจ ๔ จึงหมายถึง การวนรอบ ๓ มีอาการ ๑๒ คือ ปัญญาที่

สัจจญาณ รู้ในอริยสัจ ๔ ในทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค (สัจจญาณ x อริยสัจ ๔ = ๔)

กิจญาณ ปัญญาที่รู้ในอริยสัจ ๔ (กิจญาณ x อริยสัจ ๔ = ๔)

กตญาณ ปัญญาที่รู้ในอริยสัจ ๔ (กตญาณ x อริยสัจ ๔ = ๔)

ปัญญา ๓ อย่าง ๓ รอบ (สัจจญาณ กิจญาณ กตญาณ) ในแต่ละอริยสัจ ในอริยสัจ ๔ จึงเป็นอาการ ๑๒ ครับ

การรู้แจ้งอริยสัจจ์มีญาณวน ๓ รอบ อาการ ๑๒ คือ

รู้ทุกขอริยสัจจ์ ด้วยสัจจญาณ กิจจญาณ กตญาณ

รู้สมุทัยอริสัจจ์ ด้วยสัจจญาณ กิจจญาณ กตญาณ

รู้นิโรธอริยสัจจ์ ด้วยสัจจญาณ กิจจญาณ กตญาณ

รู้มรรคอริยสัจจ์ ด้วยสัจจญาณ กิจจญาณ กตญาณ

แต่ละสัจจะมีวน ๓ รอบ สัจจทั้งหมดมี ๔ จึงมีอาการ ๑๒

 
  ความคิดเห็นที่ 4  
 
paderm
วันที่ 3 ก.ค. 2554

การจะถึงปัญญา ๓ ระดับตามที่กล่าวมาในอริยสัจ ๔ นั้น ที่สำคัญต้องเริ่มจากการฟังพระธรรมในหนทางที่ถูกต้องในเรื่องของสภาพธรรม เมื่อปัญญาเจริญขึ้นจากขั้นการฟังว่าขณะนี้เป้นธรรม การรู้ความจริงก็ต้องรู้ขณะนี้ ขณะนั้นกำลังอบรมสัจจญาณ ความมั่นคงในการู้ความจริงของสภาพธรรมที่เป็นทุกขอริยสัจ

ดังนั้น จึงไม่ต้องห่วงเรื่องของชื่อปัญญา เพียงแต่อบรมเหตุคือการฟังพระธรรมไปเรื่อยๆ ธรรมจะทำหน้าที่ ปัญญาเจริญขึ้น สัจจญาณก็เจริญขึ้นตามลำดับ และย่อมทำให้ถึงปัญญาที่รู้ความจริงของสภาพธรรมด้วยการประจักษ์แจ้งความเป็นามธรรมและรูปธรรม ที่เป็นกิจญาณและถึงการดับกิเลส บรรลุธรรมอันเป็นกตญาณได้ครับ ซึ่งก็ไม่พ้นจากการรู้ความจริงในขณะนี้เลยครับ

พระพุทธเจ้าและพระอริยสาวก ท่านก็รู้ความจริงในขณะนี้ อันเป็นการเจริญสัจจญาณ กิจญาณและกตญาณตามความเป็นจริง จนได้บรรลุธรรมนั่นเองครับ แต่สำคัญ คือ อบรมเหตุคือฟังพระธรรม หากทำอย่างอื่น จะปฏิบัติ และจะไปหาธรรมนั่นก็เท่ากับว่า ขาดความเข้าใจเบื้องต้น และไม่ใช่สัจจญาณ เมื่อไม่มีสัจจญาณแล้ว ก็ไม่มีทางถึงการู้ความจริงและการดับกิเลสที่เป็นกิจญาณและกตญาณได้เลยครับ

ขออนุโมทนาที่สนทนาเพื่อความเข้าใจครับ

เชิญคลิกอ่านที่นี่ครับ

อยากขอความกระจ่างเรื่อง สัจญาณ กิจญาณ และ กตญาณ ครับ

รอบ ๓ อาการ ๑๒ ขอคำตอบที่ชัดเจนและรอบคอบ ครับ

ข้อความในพระไตรปิฎก เกี่ยวกับเรื่อง รอบ ๓ และอาการ ๑๒ ครับ

เชิญคลิก

ญาณทัสสนะมีรอบ ๓ มีอาการ ๑๒

สัจจญาณ กิจญาณ กตญาณ ๓ รอบ

อุทิศกุศลให้สรรพสัตว์

 
  ความคิดเห็นที่ 6  
 
khampan.a
วันที่ 3 ก.ค. 2554

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

อริยสัจจ์ หมายถึง สิ่งที่มีจริงที่ทำให้ผู้รู้แจ้งถึงความเป็นพระอริยบุคคล เพราะฉะนั้นแล้วจึงเป็นเรืองของความเข้าใจถูกเห็นถูกตั้งแต่เบื้องต้นจริงๆ มั่นคงในความเป็นจริงธรรมที่มีจริงในขณะนี้ เพราะสิ่งที่มีจริงนั้นไม่พ้นจากขณะนี้เลย ซึ่งไม่เคยรู้มาก่อนเลยว่าเป็นธรรม จะต้องอาศัยการฟังการศึกษา ฟังในสิ่งที่มีจริงๆ บ่อยๆ เนืองๆ สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปตามลำดับ เป็นสัจจญาณ เมื่อไม่มีปัญญาในขั้นนี้แล้ว การที่จะไปถึงปัญญาขั้นต่อไปที่เป็นการระลึกรู้ตรงลักษณะของสภาพธรรม และ รู้แจ้งอริยสัจธรรม ก็จะมีไม่ได้ ทั้งหมดทั้งปวงนั้น ไม่ว่าจะเป็นสัจจญาณ กิจจญาณ และ กตญาณ เป็นเรื่องของปัญญาทั้งหมด ครับ

ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

 
  ความคิดเห็นที่ 7  
 
h_peijen
วันที่ 4 ก.ค. 2554
ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ
 
  ความคิดเห็นที่ 8  
 
wannee.s
วันที่ 5 ก.ค. 2554

สัจจญาณ คือ ปัญญาที่รู้ความจริง คือความมั่นคงในเรื่องของธรรมะ เช่น เห็นขณะนี้เป็นธรรมะอย่างหนึ่ง ไม่ใช่เรา ฯลฯ ปัญญาขั้นนี้ยังเกิดยากเลย ยังไม่ต้องไปถึงกิจญาณ และ กตญาณ เพราะเป็นปัญญาของพระอริยบุคคลค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 9  
 
traveller
วันที่ 5 ก.ค. 2554

ขออนุโมทนาในธรรมทาน ที่ท่านวิทยากรทั้ง ๒ ได้อธิบายขยายความให้ผู้อ่านได้เกิดปัญญาเข้าใจใน "รอบ ๓ อาการ ๑๒" ครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 10  
 
พรรณี
วันที่ 6 ก.ค. 2554

ขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 11  
 
orawan.c
วันที่ 6 ก.ค. 2554
ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ
 
  ความคิดเห็นที่ 12  
 
paew_int
วันที่ 6 ก.ค. 2554
ขออนุโมทนาค่ะ
 
  ความคิดเห็นที่ 13  
 
Thirachat.P
วันที่ 13 ก.ค. 2554
ขอขอบคุณและอนุโมทนาทุกๆ ท่านครับ
 
  ความคิดเห็นที่ 14  
 
peem
วันที่ 4 ก.พ. 2557

ขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 15  
 
Chuapaeng
วันที่ 22 มี.ค. 2558

การฟังพระธรรให้เข้าใจเป็นของยากการมีชีวิตอยู่ได้ก็เป็นการยาก

 
  ความคิดเห็นที่ 16  
 
nimit
วันที่ 9 พ.ย. 2560

ขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 18  
 
Wanisa
วันที่ 16 ก.ย. 2561

สาธุค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 20  
 
chatchai.k
วันที่ 4 พ.ค. 2563

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 21  
 
muda muda
วันที่ 29 ต.ค. 2565

เข้าใจ สัจญาณ กิจญาณ กตญาณ วนรอบ 3 ในอริยสัจ 4 แจ่มแจ้ง 3 คูณ 4 เท่ากับอาการ 12 เช่นนี้เอง ทางนี้ทางของพระอริยะ จึงไม่ใช่ทางที่จะเดินไปได้ง่ายๆ กราบอนุโมทนา ในกุศลจิต ของอาจารย์ผเดิมค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 22  
 
Tawich
วันที่ 31 ก.ค. 2566

เป็นประโยชน์มากครับ แม้จะผ่านมา 12 ปี
ขอบคุณครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 23  
 
เฉลิมพร
วันที่ 22 ก.ค. 2567

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

 
เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ