ปันธรรม-ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๐๐๖

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรมในแต่ละครั้งรวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

[ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๖]

[๑] พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงบำเพ็ญพระบารมีมาตลอดระยะเวลาสี่อสงไขยแสนกัปป์ เพื่อทรงตรัสรู้ธรรม และ ทรงแสดงหนทางที่เป็นไปเพื่อดับกิเลสทั้งหมดแก่สัตว์โลก

[๒] จุดมุ่งหมายสูงสุดของการทรงแสดงพระธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อให้บรรลุถึงการดับทุกข์ได้อย่างแท้จริงไม่ใช่เพียงแก้ทุกข์ชั่วคราวอย่างคนที่รักษาโรคให้หายชั่วคราวแล้วก็เป็นอีก อย่างนี้ไม่ชื่อว่าการดับทุกข์อย่างแท้จริงเพราะการดับทุกข์ที่แท้จริงต้องดับที่กิเลสอันเป็นต้นเหตุแห่งทุกข์ทั้งปวง

[๓] บุคคลผู้ที่ไม่ได้ฟังพระธรรม ไม่ได้ศึกษาพระธรรม ไม่ชื่อว่าพุทธศาสนิกชนเพราะยังไม่เข้าใจคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แต่เมื่อรู้ตัวว่ายังไม่เข้าใจคำสอน ก็ควรจะเริ่มศึกษาให้เข้าใจยิ่งขึ้น

[๔] อวิชชาหรือโมหะ ซึ่งเป็นความหลง ความไม่รู้ นี้ มีกันทุกคน (พระอรหันต์เท่านั้นที่ไม่มีอวิชชา) อวิชชา เป็นต้นเหตุของกิเลสทุกประเภท ที่เกิดโลภะความติดข้องต้องการ หรือที่เกิดโทสะ ความโกรธความขุ่นเคืองใจ ก็เพราะมีอวิชชา ความไม่รู้ เป็นเหตุ

[๕] เมื่อยังมีเหตุปัจจัยที่ทำให้ปฏิสนธิจิตเกิด ก็ต้องเกิด ผู้ที่ไม่ใช่พระอรหันต์ ต้องเกิดอีกแน่นอน ถึงแม้ว่าจะไม่รู้ก็ต้องเกิด เหมือนกับชาตินี้ ก็ไม่รู้ แต่ก็เกิดมาแล้ว ไม่ใช่ว่าอยากจะเกิดที่ไหนวันไหนก็ได้ แต่เมื่อมีเหตุปัจจัยให้เกิดเมื่อไหร่ ที่ไหน ก็เกิดเมื่อนั้น และ ที่นั้น

[๖] ในชาตินี้ ความเข้าใจยังน้อย ก็จะต้องสะสมศรัทธา มีความมั่นคงที่จะฟัง ที่จะศึกษาธรรมต่อไปด้วยความไม่ท้อถอย สะสมเป็นเหตุที่ดีไว้ ค่อยๆ ออกห่างจากความเสื่อมที่เลวร้ายที่สุด (คือความเสื่อมจากปัญญา) ไปทีละเล็กทีละน้อย

[๗] สภาพจิตที่เอื้อเฟื้อเผือแผ่ มีเมตตาช่วยเหลือคนอื่น แม้เพียงเล็กน้อย ก็เป็นกุศล บางคนมีวาจางาม คิดถึงใจเขาใจเรา คำพูดที่จะทำให้คนอื่นเสียใจ ก็งดเว้นไม่กล่าวคำอย่างนั้น

[๘] ไม่ควรจะใช้คำว่า วิปัสสนา ในเมื่อยังไม่รู้สภาพธรรมที่กำลังปรากฏทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย และทางใจตามปกติในชีวิตประจำวัน

[๙] การศึกษาธรรมนั้น เป็นการศึกษาสภาพธรรมที่มีจริงและกำลังปรากฏทุกๆ ขณะในชีวิต เพราะทุกสิ่งทุกอย่างที่มีจริง เป็นธรรม ทั้งหมด ขณะใดก็ตามที่ตรึกอยู่ด้วยอกุศลวิตกก็ตาม หลับอยู่ก็ตาม ขณะนั้นบุญไม่เจริญแต่เมื่อใดที่สติเกิดระลึกได้เป็นไปในกุศลประการต่างๆ กล่าวคือ ระลึกเป็นไปในทาน ศีล ความสงบของจิต และการอบรมเจริญปัญญา เมื่อนั้นบุญย่อมเจริญ ซึ่งไม่จำกัดเลย กรรมเป็นเหตุปัจจัยให้แต่ละบุคคลมีสุข มีทุกข์ต่างกัน เห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส รู้สิ่งที่กระทบสัมผัสกาย ต่างกัน ถ้าไม่มีกรรมที่ได้กระทำแล้วเป็นเหตุเป็นปัจจัยสภาพธรรมต่างๆ เหล่านี้ก็จะเกิดปรากฏไม่ได้ (ทำผิดแล้ว เราก็ต้องขอโทษ คนดีๆ เขาจะไม่โกรธ มีแต่จะยกโทษให้อภัย) เมื่อกระทำผิด ถ้าขอโทษได้ ขณะนั้นก็เป็นกุศลจิต พร้อมที่จะขอโทษในสิ่งที่เราได้กระทำไม่ดี ไม่ว่าบุคคลนั้นจะเป็นใครก็ตาม เพราะเราเป็นผู้กระทำผิด

[๑๐] ถึงเขาจะชั่วช้าเลวทรามสิ้นดี อย่างไร ก็ไม่ควรไปโกรธ ไปเกลียดเขาเสียดายใจของเราที่โกรธ เกลียดเขา ในขณะนั้นเพิ่มกิเลสให้กับตนเองเพราะไม่มีพระพุทธพจน์แม้แต่บทเดียวที่สอนหรือส่งเสริมให้คนมีกิเลสแม้เพียงชั่วขณะเดียว

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ ๕ ได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม-ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๕

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...