เอาตัวรอด [ตอน ๑ ... หนทางเอาตัวรอดด้วยปัญญา]

ขอบพระคุณและขออนุโมทนาในกุศลวิริยะของพี่เมตตาด้วยครับ

ขอบพระคุณและขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาในกุศลจิตของคุณเมตตาค่ะ

ทุกอย่างเป็นสภาพธรรม เกิดมีขึ้นตามเหตุและปัจจัย เช่นความโกรธ เมื่อเห็นหรือได้ยินสิ่งที่ไม่น่าพอใจโกรธก็เกิด ก็จริงตามที่เข้าใจนะคะ แต่อารมณ์ความโกรธขัดเคืองที่เราแสดงออกไปแล้ว เพราะเราคิดว่าถ้าไม่พูดอย่างนี้ไปเขาก็ยังไม่หยุด โกรธมันพุ่งออกไปแล้วจึงมารู้ตัวว่าเราหลงกลกิเลสอีกตามเคย เพราะคนที่ถูกเรากระทบเขาก็หน้าม้านไปคิดแล้วก็เสียใจว่าเราไม่น่าทำอย่างนั้นเลย ในทางตรงกันข้ามถ้าคนที่ถูกเรากระทบเขาไม่ถือสาและให้อภัยเราได้ เราก็คงสบายใจกว่านี้ และก็อาจจะคิดว่าดีแล้วละที่เราได้แสดงอะไรออกไปบ้างเขาจะได้ไม่ทำกับเราอย่างนี้อีก นี่ก็คือความเป็นตัวตนทั้งนั้นเข้าใจค่ะ

แล้วอกุศลจิตที่เกิดรวดเร็วอย่างนี้จะทำให้เบาบางลงได้อย่างไรคะ ดิฉันฟังพระธรรมจากการบรรยายของท่านอาจารย์เกือบทุกวัน

ขอร่วมสนทนากับคุณพรรณีนะค่ะ

แล้วอกุศลจิตที่เกิดรวดเร็วอย่างนี้จะทำให้เบาบางลงได้อย่างไรคะ

ท่านอาจารย์กล่าวเสมอว่า ฟังธรรมก็เพื่อความเข้าใจ ไม่ใช่เราซึ่งก็คือตัวตนที่จะ ไปทำอย่างไรเพื่อไม่ให้โกรธเกิดขึ้น หรือเบาบางลงได้เลย เพราะว่าสภาพธรรมทั้ง หลายเกิดขึ้นตามเหตุปัจจัย อกุศลจิตที่เกิดรวดเร็วอย่างนี้ ก็เกิดตามการสะสม แม้ แต่คิดว่า แล้วอกุศลจิตที่เกิดรวดเร็วอย่างนี้จะทำให้เบาบางลงได้อย่างไร ก็ตาม การสะสมที่จะคิดเช่นนี้ เพราะฉะนั้นการฟังพระธรรมจึงควรฟังให้เข้าใจสิ่งที่มีจริงที่ กำลังปรากฏว่าเป็นธรรมะก่อน ไม่ใช่จะไปละโทสะ แม้อกุศลอื่นๆ แต่ต้องมีความเห็น ถูก เข้าใจถูกในสิ่งที่มีจริง ที่กำลังปรากฏก่อนว่า ทุกอย่างที่ปรากฏเป็นธรรมะเกิดขึ้น ตามเหตุปัจจัย เห็นเป็นธรรมะ ได้ยินเป็นธรรมะ ... คิดก็เป็นธรรมะอกุศลจิตที่เกิดไม่ ว่าโลภะ โทสะ มานะ ก็เป็นธรรมะ แม้กุศลจิตที่เกิดขึ้นปรากฏก็เป็นเพียงธรรมะ ไม่ ใช่เรา ไม่มีใครยับยั้งสภาพธรรมต่างๆ ไม่ให้เกิดได้ แต่ต้องเข้าใจให้ถูกต้องว่าทุก อย่างที่กำลังปรากฏเป็นเพียงธรรมะ ...

ขออนุโมทนาในกุศลวิริยะคุณพรรณีด้วยค่ะ

ขอบคุณและขออนุโมทนาในกุศลจิตที่คุณเมตตาได้เขียนตอบมาค่ะ ดิฉันเพียงสงสัยว่าหลังจากที่โทสะเกิดแล้วมันยังความเดือดร้อนให้กับทั้งตัวเราเองและผู้ที่เราต้องอยู่ร่วมด้วยการที่อกุศลจะเบาบางลงได้คงไม่มีวิธีนอกจากความเข้าใจว่าเป็นสภาพธรรม และการสะสม อย่างนี้ก็พอจะเข้าใจค่ะ

หลังจากที่เขียนความคิดเห็นที่ 5 แล้วดิฉันได้ฟังเทปจากท่านอาจารย์สุจินต์ชุดพื้นฐาน พระอภิธรรม ตอนที่ 165 เป็นต้นไป ซึ่งก็เคยได้ยินได้ฟังมาก่อนแล้ว แต่ยังเพียงเป็นแค่ การฟังอยู่เสมอ จะขอเพียรฟังต่อไปค่ะเพราะมีความลึกซึ้งและเห็นยากมากค่ะ

ขณะที่มีความเข้าใจว่าอกุศลเกิดก็เป็นสภาพธรรมอย่างหนึ่ง ขณะเดือดร้อนใจก็ ไม่ใช่เรา ขณะที่เข้าใจนั้นความเดือดร้อนใจก็จะคลายลงได้บ้าง เพราะความเข้าใจ และขณะที่ระลึกถึงพระธรรมที่ฟังมาด้วยความเข้าใจที่ค่อยๆ เพิ่มขึ้นเห็นประโยชน์ของ พระธรรม เป็นเหตุให้พิจารณาถูกต้องขึ้นที่จะไม่กระทำสิ่งที่ไม่ควรออกไปตามอำนาจ ของกิเลสเพราะเห็นโทษของความโกรธ เพราะฉะนั้นปัญญาคือความเข้าใจถูกเห็นถูก ทำให้อกุศลค่อยๆ ลดลงได้บ้าง

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย จริยาปิฎก เล่ม ๙ ภาค ๓ - หน้าที่ 608

อนึ่ง ชื่อว่าขันตินี้ เป็นอาวุธไม่เบียดเบียนคนดี ในเพราะสมบูรณ์ ด้วยคุณสมบัติ เพราะกำจัดความโกรธ อันเป็นปฏิปักษ์ต่อคุณธรรมไม่มีส่วน เหลือ เป็นเครื่องประดับของผู้สามารถครอบงำผู้อื่นได้. เป็นพลสัมปทาของ สมณพราหมณ์. เป็นสายน้ำกำจัดไฟคือความโกรธ. เป็นเครื่องชี้ถึงความ เกิดแห่งกิตติศัพท์อันดีงาม. เมื่อเป็นมนต์และยาวิเศษระงับพิษคำพูดของคนชั่ว. เป็นปกติของผู้มีปัญญายอดเยี่ยมของผู้ตั้งอยู่ในสังวร. เป็นสาครเพราะ อาศัยความลึกซึ้ง. เป็นฝั่งของมหาสาครคือโทสะ. เป็นบานประตูปิดประตู อบาย. เป็นบันไดขึ้นสู่เทวโลกและพรหมโลก. เป็นภูมิที่อยู่ของคุณทั้งปวง. เป็นความบริสุทธิ์ กาย วาจา และใจ อย่างสูงสุด. พึงมนสิการด้วยประการฉะนี้.

ขอเชิญคลิกอ่านเพิ่มได้ที่ ...

ถ้าโกรธเกิดขึ้นก็รู้ว่าขณะนั้นเป็น สภาพธรรมที่มีจริงอย่างหนึ่ง ซึ่งไม่ใช่เรา

ระลึกถึงโทษของความโกรธ [วิสุทธิมรรคแปล]

สำคัญที่ ... น้อมประพฤติปฏิบัติตาม

ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านค่ะ

ขอขอบคุณและขออนุโมทนาในกุศลจิตของคุณเมตตาค่ะ

ขออนุโมทนาค่ะ