ความหมายของอุปธิ ๔ [เทวตาสูตร]

อรรถของอุปธิ ๔

อุป คือ เข้าไป

ธาธาตุ หมายถึง ทรงไว้

อุปธิ แปลว่า สภาพซึ่งทรงไว้ซึ่งทุกข์

หมายถึง เดี๋ยวนี้ คือ ทุกอย่างที่เกิดแล้วดับ เป็นสภาพทรงไว้ซึ่งทุกข์ เป็นอุปธิ ได้แก่

กามูปธิ กามเป็นอุปธิ เพราะเมื่อพอใจในกาม จึงแสวงหา ก็นำมาซึ่งทุกข์

ขันธูปธิ ขันธ์เป็นอุปธิ เพราะจิต เจตสิก รูป เป็นที่ตั้งแห่งทุกข์ เช่น เจ็บ ป่วย แก่ ตาย เป็นต้น

กิเลสูปธิ กิเลสเป็นอุปธิ เพราะมีกิเลส จึงทำอกุศลกรรมได้ เมื่อผลเกิดก็นำมาซึ่งทุกข์ คือ ภพภูมิไม่ดี และ ความเดือดร้อน

อภิสังขารูปธิ อภิสังขารเป็นอุปธิ หมายถึง เจตนาที่เกิดร่วมกับกุศลและอกุศลจิตทั้งหลายที่นำไปสู่ทุกข์ คือ วัฏฏทุกข์.

โดยสรุปขันธ์ทั้งหมดเป็นอุปธิ. ส่วน อุปธิวิเวก หมายถึง ธรรมที่สงัดปราศจากอุปธิ คือ ความเกิดดับ หมายถึง พระนิพพาน.

อ่านข้อความเตือนสติ ทั้งหมดจากเทวตา สูตร..ข้อความเตือนสติเรื่องเทวตาสูตร