ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๕๖

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปัน ข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรมจากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็น ธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษา และพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

[ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๕๖]

๐ ประโยชน์ของการฟังธรรมมีมากทีเดียว ในพระไตรปิฎกทั้ง ๓ ปิฎกนั้น ก็ควรค่า แก่การฟัง ควรค่าแก่การศึกษา ควรค่าแก่การอ่าน การค้นคว้า เพื่อให้ได้รับประโยชน์ อย่างเต็มที่ เพราะเหตุว่าที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงพระมหากรุณาแสดงธรรมถึง ๔๕ พรรษา ก็เพื่ออนุเคราะห์ให้ผู้ฟังได้เข้าใจสภาพธรรมชัดเจนถูกต้องตามความเป็นจริง ถ้าพระองค์ไม่ทรงแสดงไว้โดยละเอียดแล้ว ก็อาจจะทำให้เข้าใจผิดพลาดคลาด เคลื่อนไปได้

๐ ถ้ามีโลภะ โลภะ จะให้ทำอะไรๆ ก็ทำ คือ อกุศลของตัวเอง โลภะที่มีอยู่ใน ใจเป็นผู้คอยให้ทำสิ่งนั้นสิ่งนี้ครอบงำบังคับบัญชาให้แสวงหา ให้ทำสิ่งต่างๆ

๐ ในเมืองที่ไกลและมีผู้คนที่อ่านหนังสือไม่ออก ก็ย่อมจะหาบุคคลที่อ่านหนังสือ ออก เมื่อมีพระราชสาส์นของพระราชา ไปถึงบุคคล ในตำบลที่อยู่ไกลนั้น ก็จะต้องให้ คนที่อ่านหนังสือออกนั้น เป็นผู้อ่านข้อความในหนังสือนั้น ฉันใด ผู้ที่แสดงธรรมของ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ก็เช่นเดียวกัน พระไตรปิฎก ใครเป็นผู้อ่านออก ก็ให้ผู้นั้นอ่าน แต่ว่า ไม่ใช่เขียนเอง ไม่ใช่คิดเอง สอนเอง แต่ว่า ต้องตรงตามพระธรรมวินัยที่ได้ทรงแสดงไว้โดยละเอียด

๐ เวลาที่โกรธ บางคนก็หมดไปโดยง่าย แต่ว่า บางคนก็ยังผูกโกรธ คือ ความ โกรธนั้น รัดรึงใจไว้บ่อยๆ เดี๋ยวนึกขึ้นมา ก็โกรธอีกแล้ว เดี๋ยวก็โกรธ ทำไมเรื่องนั้น นิดเดียว แต่โกรธต่อไปอีกได้ตั้งนาน นั่นเป็นความผูกโกรธ แต่ว่าผู้ที่มีสติ ก็ระลึกได้ แทนที่จะโกรธ ก็ไม่โกรธ เพราะฉะนั้น สติ เป็นสิ่งที่มีอุปการะคุณมาก ไม่ได้เป็นโทษ เป็นภัยอะไรเลย

๐ ถ้าไม่ศึกษา พระธรรม ของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว ทุกคนคาดคะเน ธรรม ตามความคิด ความเชื่อ ความเข้าใจของตนเอง ซึ่งมีหนทางที่จะผิด ได้มาก เพราะอวิชชาความไม่รู้ แต่ว่า ถ้าศึกษาด้วยความละเอียดรอบคอบ ก็จะทำให้เข้าใจธรรมแจ่มแจ้งขึ้น

๐ พระธรรมเทศนาทั้งหมด เพื่อเตือนให้รู้จักตนเอง เพื่อความไม่ประมาท เพื่อการ ที่จะได้เจริญกุศลธรรมมากขึ้นยิ่งขึ้น ไม่ใช่ว่าเป็นการไร้สาระ หรือว่าไม่มีประโยชน์ที่ จะกล่าวถึงความจริง แต่ว่า เพื่อจะให้ผู้ศึกษา ได้ตระหนักชัดถึงความจริง

๐ ความจริงแล้ว ไม่ต้องให้ใครเอา รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ มาให้ ใจของแต่ ละคนที่ยังมีกิเลส มีความต้องการในรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ นั้นเอง เพราะฉะนั้น การละ ก็ต้องละด้วยการเจริญปัญญา รู้ลักษณะของรูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ตาม ความเป็นจริง

๐ มีความเห็นว่า ทางกายก็ดีแล้ว ทางวาจาก็ดีแล้ว ไม่ต้องขัดเกลาอะไรอีก นั่น ไม่ใช่ วิสัยของผู้ที่รู้จักตนเอง

๐ ในชีวิตประจำวัน ก็ควรที่จะได้พิจารณาถึงกุศลวิตก และอกุศลวิตกของตนเอง มิฉะนั้นแล้ว ก็จะเห็นแต่อกุศลของคนอื่น แทนที่จะกระทำกิจของตน ก็ไปคิดที่อยากให้ คนอื่นหมดกิเลส โดยที่ลืมว่าในขณะนั้นจิตของตนเป็นกุศลหรือเป็นอกุศล?

๐ วิตักกะ คือ การตรึก เป็นกุศล หรือเป็นอกุศลก็ได้ ก็ต้องเนื่องมาจากการเห็น การได้ยิน การได้กลิ่น การลิ้มรส การรู้สิ่งที่กระทบสัมผัส การคิดนึก ทั้งนั้น ไม่พ้นเลย

๐ ความโกรธ รวมไปถึง กิเลสทั้งหลายประการต่างๆ อุปมา เหมือนต้นไม้มีพิษ คิดจะเพิ่มอาหารให้ต้นไม้มีพิษ ให้ฝังรากลึกลงไปอีก และให้งอกงามเพิ่มพูนขึ้น จะเก็บบำรุงรักษาต้นไม้มีพิษนั้นไว้ หรือจะตัดโค่นต้นไม้มีพิษนั้น?

๐ ประโยชน์ที่สุดในชีวิต คือ การฟังพระธรรม ที่พระสัมสัมมาสัมพุทธเจ้าทรง แสดงพระมหากรุณาคุณที่ทรงแสดงพระธรรมไว้เป็นอันมาก ก็เพื่อที่จะ ให้เห็นโทษ ของอกุศลของตนเอง และจะได้เจริญกุศลยิ่งขึ้น

๐ ความรู้ คือ ความรู้ ความไม่รู้ คือ ความไม่รู้ และใครก็บังคับบัญชาไม่ได้ แต่ละชีวิต หลังปฏิสนธิแล้ว ก็จะต้องเป็นไป ไม่มีใครหยุดยั้งสภาพธรรม ที่เป็นไป ได้เลย

๐ การที่จะเป็นผู้ที่ตรง ก็ต่อเมื่อได้ฟังพระธรรม และพิจารณา ก็จะได้ตรงขึ้น ว่า เมื่อนับถือพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ต้องเคารพด้วยการฟังพระธรรมให้เข้าใจ มิฉะนั้น จะไม่มีทางเลย เคารพบูชาด้วยจิตอะไร ด้วยความเคารพ นอบน้อมในอะไร ถ้ายังไม่ได้ศึกษา ก็ไม่รู้ว่า เคารพในอะไร เพียงแต่ได้ยิน ได้ฟังตั้งแต่เด็กว่า พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงเป็นผู้ควรแก่การเคารพนอบน้อมอย่างสูงสุด เป็นผู้ที่ หมดจดจากกิเลส ไม่มีใครเสมอเหมือนกับพระองค์ จะรู้ได้ ก็ด้วยการศึกษา เริ่มต้นจน กระทั่งสามารถจะเข้าใจถึงพระคุณได้ แต่ถ้าไม่มีการฟัง การศึกษา เราก็ไม่ใช่ผู้ตรง ตั้งแต่ต้น

๐ ในคำสอน ทางพระพุทธศาสนา มีคำว่า อนิจฺจํ ทุกฺขํ อนตฺตา ไม่ใช่คำพูด เปล่าๆ โดยเลื่อนลอย แต่ อนิจฺจํ คือ สิ่งหนึ่งสิ่งใดที่มี เกิดแล้วต้องดับไป ทนอยู่ต่อ ไปไม่ได้ ทุกฺขํ คือ สิ่งหนึ่งสิ่งใดก็ตามซึ่งเกิดมีแล้วหมดไป สิ้นไป สิ่งนั้นจะเป็นสุขได้ อย่างไร เป็นเพียงสภาพธรรมที่เกิดชั่วคราวแล้วก็ดับไป

๐ ธรรมใดที่ไม่ดี ไม่ควรมีมากๆ

๐ ชีวิตนี้จะมีความสุขได้ โดยปราศจากธรรมฝ่ายไม่ดี

๐ ถ้ามีกุศลมาก ทุกข์ย่อมน้อยลง แต่ถ้ามีอกุศลมาก ทุกข์ก็ยิ่งเพิ่มขึ้น

๐ ชีวิตทุกขณะเป็น ธรรม ทั้งหมด ยิ่งฟัง ก็ยิ่งเข้าใจว่า อะไรบ้างที่เป็นธรรม แต่ ต้องค่อยๆ เริ่มเข้าใจ ถ้าเข้าใจจริงๆ ก็จะไม่ใช่เพียงแค่ กล่าวถึงคำ เช่น คำว่า กรรม และผลของกรรม แต่ยังต้องรู้ความจริงว่า กรรมเป็นอะไร ผลของกรรมเป็นอะไร แม้แต่ "เห็น" ขณะนี้ เป็นผลของกรรม เกิดแล้ว เพราะ เหตุปัจจัย จริงๆ เลือกไม่ได้

๐ การฟังพระธรรมมีประโยชน์มากมายมหาศาล การฟังเป็นความดี เป็นเหตุให้ การฟังเจริญ เมื่อมีการฟังครั้งหนึ่งแล้ว ผู้ที่เห็นประโยชน์ จะไม่หยุดอยู่แค่นี้ ก็จะมีความอดทน มีความเพียร ที่จะฟัง ที่จะศึกษาต่อไป อันเป็นโอกาสที่มีค่าที่สุดสำหรับ ชีวิต ผู้ที่สะสมเหตุที่ดี มีศรัทธา เห็นประโยชน์ของการได้เข้าใจพระธรรมมาแล้ว จึงมีโอกาสได้ฟังได้ศึกษา ไม่ใช่ว่าทุกคนจะได้ฟัง

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ ๕๕ ได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๕๕

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ