ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๐๗๐

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรมจากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

[ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๗๐]

ยังไม่รู้จักโลกแต่ก็กล่าวว่าโลกจะสิ้น โลกจะแตก วันนั้นวันนี้หรือวันไหนๆ ซึ่งเป็นการพูดในสิ่งที่ไม่รู้จักและไม่เข้าใจ ทุกคนควรพิจารณาให้เข้าใจจริงๆ ว่า เดี๋ยวนี้เป็นโลกหรือเปล่า เพราะโลกเป็นโลก ไม่ได้เป็นอย่างอื่นเลย สิ่งใดที่เกิดแล้วดับไป นี้แหละคือ โลก เป็นธรรมแต่ละอย่างที่เกิดแล้วดับไปไม่เที่ยง ไม่ยั่งยืน ทุกอย่างที่เกิดมีปรากฏ จึงเป็นโลกแต่ละหนึ่ง

เกิดมาแล้ว ไม่ได้เข้าใจสิ่งที่กำลังมีกำลังปรากฏในขณะนี้ ก็ไม่สามารถจะมีความสุขที่แท้จริงได้เลย มีแต่จะไปแสวงหาความสุขกับสิ่งที่เกิดแล้วดับแล้วเท่านั้นเอง

สัจจะ เป็นความจริง ไม่เคยเปลี่ยนเป็นอย่างอื่น สิ่งใดที่จริง ย่อมเป็นจริง ใครๆ ก็เปลี่ยนแปลงไม่ได้ ยิ่งมีความเข้าใจมากเท่าใด ก็มีความทุกข์น้อยลง มีความไม่หวั่นไหวมากขึ้น เพราะได้เข้าใจความจริง

จะลดทุกข์ลงได้ ต้องเกิดจากปัญญาความเข้าใจถูกเห็นถูก แต่ความเห็นที่ถูกต้อง เกิดเองไม่ได้ ไม่มีใครสามารถเข้าใจธรรมที่มีจริงในขณะนี้ได้ จนกว่าจะได้ฟังพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงและเริ่มเข้าใจขึ้น

ถ้ามีความเข้าใจถูกเห็นถูกแล้ว ใครๆ ก็ทำให้เกิดความทุกข์ความเดือดร้อนไม่ได้เลยทั้งสิ้น

ที่พึ่งที่แท้จริงต้องเป็นพระรัตนตรัย เท่านั้น เกิดมาแล้วไม่รู้ความจริง ติดข้องในสิ่งที่เกิดปรากฏแล้วก็หมดไป ประโยชน์อยู่ตรงไหน? น่าเสียดายเวลาที่ผ่านไปโดยไม่ได้ฟังพระธรรมศึกษาพระธรรมอบรมเจริญปัญญาเลย

สำคัญที่ความคิด ถ้ามีเหตุที่ทำให้คิดดี เราจะไม่ไปคิดถึงสิ่งอื่นที่ทำให้เกิดความไม่สบายใจเลย

ใจสำคัญ สบายหรือไม่สบายถ้าไปคิดถึงความไม่ดีของคนอื่น ไม่สบายอย่างแน่นอน

ก่อนศึกษาพระธรรม คิดถึงแต่อกุศลของคนอื่น แต่เมื่อได้ฟังพระธรรม และมีความเข้าใจไปตามลำดับ ก็จะคิดถึงความไม่ดีของตนเองมากขึ้น เพื่อประโยชน์แก่การขัดเกลา

ใครๆ ก็บังคับสภาพธรรมไม่ได้ ตั้งแต่เกิดจนตาย มีสิ่งที่มีจริงซึ่งใครๆ ก็ไม่สามารถสร้างหรือดลบันดาลให้ธรรมเกิดขึ้นได้เลย ทุกอย่างที่เกิดขึ้นในชีวิตของแต่ละคน ต้องมาจากเหตุปัจจัยทั้งสิ้น

สุขบ้าง ทุกข์บ้าง มากบ้าง น้อยบ้าง ใครๆ ก็เลือกไม่ได้

เกิดมาเพียงชั่วคราว จะแบกโลก จะแบกทุกข์ไว้ทำไม ถ้าไม่แสวงหาหนทางที่ทำให้เข้าใจความจริงด้วยการฟังพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ก็แบกต่อไป เป็นทุกข์ต่อไป

ไม่ว่าจะเป็นสุขหรือเป็นทุกข์ พระรัตนตรัยย่อมทำให้ผู้ที่กำลังพึ่ง ได้เข้าใจสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนั้นตามความเป็นจริงได้

พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นรัตนะ เพราะพระบริสุทธิคุณ พระปัญญาคุณ และพระมหากรุณาคุณ พึ่งได้จริงๆ แต่ไม่ใช่ด้วยกราบไหว้วิงวอนขอร้องให้หมดทุกข์ แต่พึ่งพระปัญญาตรัสรู้ของพระองค์ด้วยการฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรมที่พระองค์ทรงแสดง

ธรรมที่เป็นธรรมรัตนะ ต้องเป็นธรรมที่ทำให้เข้าใจสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ จนกว่าจะสามารถละความไม่รู้ ละคลายการยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นตัวตนสัตว์บุคคล ดับกิเลสตามลำดับขั้น

จะมีทรัพย์สมบัติ หรือ ทรัพย์สมบัติพินาศไป ก็เป็นไปตามเหตุปัจจัย

ความสุขที่เคยได้รับ เดี๋ยวนี้อยู่ที่ไหน ดับไปหมดแล้ว แล้วก็แสวงหาต่อไป แล้วก็อยู่ไหน ดับไปหมดเลย ไม่มีเหลือ ชั่วคราวจริงๆ แล้วก็หลงยึดติดอีก

ในบรรดาธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยทั้งหลาย ปัญญาเป็นเลิศ เอาเงินทองมาซื้อก็ไม่ได้ ขอแลกกับคนอื่นก็ไม่ได้ เพราะปัญญา เป็นธาตุ เป็นธรรมอย่างหนึ่ง ที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย

ถ้าไม่ใช่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า และพระปัจเจกพุทธเจ้าแล้ว ก็จะต้องเป็นผู้ฟังพระธรรม เพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูกในลักษณะสภาพธรรมตามความเป็นจริง

ชาติหน้ายังไม่ถึง ไม่มีใครสามารถที่จะรู้ได้ว่ากรรมใดจะให้ผลในชาติไหน จะให้ผลอย่างไร ไม่สามารถที่จะรู้ได้ แต่ขณะนี้ ชาตินี้ เห็นๆ กันอยู่ รู้ๆ กันอยู่ ก็ควรที่จะได้สะสมแต่สิ่งที่ดี และ ฟังพระธรรมให้เข้าใจยิ่งขึ้นต่อไป

โดยมาก คนเรามักจะหวังสิ่งอื่นจากบุคคลอื่นเสมอ เพราะฉะนั้นก็ควรที่จะได้พิจารณาว่า จะมีเพื่อนดี หรือ ตัวเองจะเป็นเพื่อนที่ดี

การที่จะมีความเข้าใจในเรื่องกรรมและผลของกรรม ต้องเป็นปัญญา ถ้าเข้าใจจริงๆ จะไม่เดือดร้อน ไม่ว่าจะประสบกับผลของอกุศลกรรมมากมายเพียงใดก็ตาม และยังเป็นเหตุให้สะสมกุศลต่อไปอีกด้วย ปัญญา จึงช่วยรักษาจิตของตนไม่ให้เป็นอกุศล

เกิดมาชาติไหนๆ ก็มีเพื่อน หวังแต่ว่าไม่อยากเจอเพื่อนทรยศ แต่ตัวเราเป็นเพื่อนทรยศต่อเขาหรือเปล่า นี้เป็นสิ่งที่จะต้องพิจารณา

สิ่งที่ไม่ดีทั้งหมดมาจากความไม่รู้ เพราะไม่รู้ว่าความไม่ดีทั้งหลาย ทำให้เกิดความประพฤติที่ไม่ดีมากมายเพียงใด จึงทำอกุศลกรรม เพราะไม่เห็นโทษ อกุศลทั้งหลายมาจากความไม่รู้จริงๆ

สัปบุรุษ เป็นบุคคลที่สงบจากกิเลส การคบกับบุคคลผู้ไม่สงบจากกิเลส ก็คบกันมานานแสนนานในสังสารวัฏฏ์ แต่ที่จะได้คบกับสัปบุรุษที่สงบจากกิเลส ก็ต้องเป็นผู้ที่มีปัญญา จึงจะรู้คุณค่าว่า คบกับสัปบุรุษเพื่อประโยชน์อะไร คบสัปบุรุษก็เพื่อจะเป็นผู้สงบจากกิเลสด้วย ซึ่งจะต้องเป็นผู้เห็นโทษของกิเลสและมีปัญญาพอที่จะรู้ว่า คบสัปบุรุษเพื่อฟังสิ่งที่ทำให้สงบจากกิเลส เพราะเหตุว่า เมื่อสัปบุรุษเป็นผู้ที่สงบจากกิเลส ก็จะสามารถรู้หนทางที่จะทำให้คนอื่นสงบจากกิเลสได้ด้วย เพราะฉะนั้นก็คบเพื่อที่จะได้ฟังพระธรรม ได้ฟังความจริงที่จะทำให้สงบจากกิเลส สงบจากความไม่รู้ สงบจากความเห็นผิด สงบจากความติดข้อง เป็นต้น ซึ่งจะแตกต่างไปจากคบกับบุคคลผู้เต็มไปด้วยกิเลส มีแต่จะเต็มไปด้วยเรื่องราวที่ไม่ทำให้สงบจากกิเลส

ทำดี ก็ตามระดับขั้นของปัญญา ฟังน้อย ศึกษาน้อย แล้วจะให้ปัญญาเกิดมากๆ จะเป็นไปได้อย่างไร

ธรรม ไม่ใช่สิ่งที่คิดเอาเอง แต่เป็นเรื่องที่จะต้องฟัง ต้องศึกษาให้ค่อยๆ เข้าใจขึ้น

อกุศล เกิดไม่ยาก กุศลเกิดยากกว่า แต่ปัญญาก็เกิดยากกว่ากุศลประการอื่นๆ

จะเป็นคนดีขึ้น ก็ด้วยความเข้าใจที่ค่อยๆ เจริญขึ้น

จะรักตน ให้เป็นอกุศลมากๆ หรือจะรักตนให้มีกุศล ให้มีปัญญาเกิดมากๆ

จะสะสมความเข้าใจธรรม จากที่ไหน ก็จากการฟังพระธรรมที่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง

ไม่ใช่เพียงแต่กายสุจริต วจีสุจริต แต่ต้องถึงใจ คือ มโนสุจริตด้วย

ถ้าเป็นอกุศลแล้ว จะเป็นสุจริตไม่ได้

พระธรรมทั้งหมดที่ได้ฟังได้ศึกษา ก็เพื่อเข้าใจธรรมซึ่งเป็นสิ่งที่มีจริงในขณะนี้ว่าเป็นธรรม ไม่ใช่เรา

ขณะที่หลับสนิท ดูเหมือนว่าจะไม่มีจิต แต่ความจริงแล้ว มีจิต ไม่เคยปราศจากจิตเลย

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงจิตทุกขณะ และทีละขณะด้วย

ถ้าใครทำให้เสียหาย ทำให้เดือดร้อน แทนที่จะโกรธ ก็รู้ว่าเป็นการเพิ่มพูนขันติบารมีให้สมบูรณ์ขึ้น

มีโอกาสแล้ว ไม่ฟังพระธรรม เอาไว้ฟังในวันอื่น นี่ก็เป็นเครื่องเนิ่นช้าแล้ว

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ ๖๙ ได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๖๙

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...